دنیای امروز استرس های مختلفی دارد كه بعضی از این استرس ها مختص محیط كار است. نزاع با یك همكار، محروم شدن از پاداش، دیر رسیدن به سر كار و فشار هیأت مدیره یا رؤسای سازمان به مدیر را می توان نمونه هایی از استرس های محیط كار نامید . مدیران برای این كه بهداشت روانی محیط كار را تأمین كنند باید با مفاهیم اساسی بهداشت روانی آشنا شوند. مدیران باید توجه داشته باشند كه مدیریت اثربخش نیز بدون توجه و اعتماد به سلامت روانی كاركنان حاصل نمی شود و برای رسیدن به این مهم باید اصول بهداشت روانی در سازمان را رعایت نمایند.مطلب ذیل به موضوع فوق می پردازد.

● اصول بهداشت روانی در سازمان :
۱- ایجاد جو صمیمیت، همدلی، صداقت، همكاری و احترام متقابل در میان كاركنان سازمان.
۲- پرهیز از اعمال روش های مبتنی بر زور و اجبار در محیط سازمان.
۳- شناسایی استعدادهای بالقوه كاركنان تحت نظارت سازمان و فراهم ساختن رشد و شكوفایی این استعداد در حد توان و امكانات سازمان.
۴- پرهیز از قضاوت های كوركورانه و مبتنی بر پیشداوری در مورد كار و رفتار كاركنان سازمان. استرس و نگرانی های افراد نسبت به كار ، خانواده و نگرانی های مادران كارمند نسبت به وضع كودكان خود، وضع اقتصادی، انتظارات سازمان از كارمندان و... همگی سبب می شود كه فرد از لحظه بیداری بامداد تا هنگام آرمیدن شامگاه همواره دچار هیجان ها، تنش ها، نگرانیها و امیدهای گوناگونی باشد كه گاه با ظرفیت بدنی، عصبی و روانی وی متناسب نیست و افراد و سازمان را دچار مشكل می كند.اگر سازمان به سطح تولید مناسب برسد اما كاركنان سازمان افراد عصبی، افسرده، ناراحت و پرخاشگر در انتظار فرصتی تا پریشانیهای روانی خود را با كم كاری، ترور شخصیت یكدیگر، غیبت، شایعه پراكنی و ایجاد سوانح و حوادث و به شیوه ای مخرب نشان دهند در این صورت آیا می توان چنین جامعه ای را سالم یا موفق دانست؟ شكی نیست كه پاسخ به این سؤال منفی است بنابر این می توان گفت نقش و وظیفه دیگر هر مدیر لایق، دورنگر و كاردان، تأمین بهداشت روانی كاركنان سازمان است.
● بهداشت روانی به سه قسمت تعریف می شود :
۱- نگرانی های مربوط به خود، ۲- نگرش های مربوط به دیگران، ۳- نگرشهای مربوط به زندگی.
نشانه هایی وجود دارد كه ما را از دشواریهای روانی، به ویژه در خود فرو رفتن، پرخاشگری، خودمداری، بی اعتمادی شدید، احساس ناتوانی و وابستگی مطلع سازد. به علاوه برای داشتن بهداشت روانی خوب شرایطی وجود دارد كه عبارتند از : روبه رو شدن با واقعیت، كم توقع بودن، دشمنی نكردن با دیگران و كمك رسانی به مردم.

بقیه در ادامه مطلب

دستور العمل سازمان NIOSH برای کاهش سیلیکا درمحیط کار وجلوگیری از فوت کارگران به علت ابتلا به تنگي نفس شامل موارد زیر می باشد :

1 - جایگزین کردن استفاده از سیلیکا و شن و ماسه با سایر موادی که یک درصد سیلیکا در آن وجود داشته باشد .خطر ابتلا به کارگرانی که از سیلیکا در عملیات بلاستینگ استفاده میکنند بسیار بالاست و کنترل آن هم مشکل به نظر میرسد، برای این منظور سازمان از سال 1974 به بعد، NIOSH پیشنهاد کرده که مصرف موادی که دارای سیلیکا و ماسه بیشتر از یک درصد هستند ممنوع شود .

2 -برای کنترل عوارض بیماریهای مربوط به سیلیس از سیستم تهویه موضعی وعمومی طبق متد NIOSH 7500,7602 استفاده شود .

3 - استفاده از روشهای کاهش آلودگی مانند تعمیر ونگهداری به موقع ماشین آلات ،تمیز کردن ادوات وسایل مربوطه،استفاده از کابینتهای بسته برای کاهش پراکندگی سیلیس.ماشینهای تمیز کننده در کارگاههای که عملیات بلاستینگ انجام میشود باید بکار گرفته شود .افرادی که با سیلیس کار میکنند باید از پوششهای مناسب وppe مناسب این کار استفاده نمایند .اطاقهای بلاستینگ باید دارای سیستم تهویه مناسب بوده وروشنایی لازم نیز لحاظ شود ضمنا تمامی افراد با وجود سیستم تهویه باید از وسایل حفاظت فردی مناسب PPE در حین کار استفاده نمایند .هیچ گونه درز وشکافی در دیواره وسقف این اتاقها نباید وجود داشته وسیستم تهویه نیز کارایی وربایش لازم را داشته باشد .استفاده مجدد از سیلیکای مصرف شده با توجه به این که ابعاد ذرات آن کوچکتر شده است توصیه نمیشود سیلیس مصرف شده می بایست با احتیاط جمع آوری وبه محل مناسب جهت دفن فرستاده شود .

4 - رعایت موارد بهداشتی حین کار وهر چه در معرض بودن کمتر .تمامی افرادی که با سیلیس سروکار دارند باید قبل از غذا دستهای خود را کاملا با آب وصابون بشویند و در حین کار هر گونه خوردن ،آشامیدن وسیگار کشیدن ممنوع است .کارگران باید پس از اتمام روزانه کار حمام کرده وسپس با لباسهای پاک محل کار خود را ترک نمایند .خودروهای این افراد نیز باید در محل دورتری از محوطه عملیات پارک شود .

5 - استفاده از لباسهای یکبار مصرف وقابل شستشو درمحل کار-استفاده از لباسهای بلاستینگ در منزل یا محل کار به هیچ عنوان جایز نیست .
6 - دوش گرفتن روزانه بعد از اتمام کار وتعویض لباس بعد از ترک محل کار بدین معنی که از انتقال آلودگی به منزل ،خودرو و.. جلوگیری شود .
استفاده از ماسکهای تنفسی مناسب تایید شده توسط مراکز مجاز-استفاده از وسایل حفاظت فردی به تنهایی برای عملیات بلاستینگ کافی نیست وباید از تهویه مناسب نیز بهره گرفت .

بقیه در ادامه مطلب

در اكثر موارد صدماتي كه در ناحيه تحتاني كمر رخ مي دهد به علت ضعيف بودن عضلات كمر و يا به دليل طريقه نادرست بلند كردن بار و حمل نادرست اشياء مي باشد . عضلات ضعيف ( در اثرعدم ورزش كافي ) مي توانند فعاليت هاي ساده بدني از جمله نشستن ؛ ايستادن و بلند نمودن اشياء را به عوامل بالفعل و بالقوه مضري تبديل نمايند . هنگامي كه يك فعاليت بدني انجام مي دهيد ؛ در حين انجام كار فعاليت هايتان بايد براي كمرتان قابل تحمل باشد شما با اختصاص دادن چند دقيقه در روز براي قوي كردن عضلات مي توانيد از صدمات احتمالي وارده به كمرتان جلوگيري كرده و به راحتي فشار هاي كاري را كه به كمرتان وارد مي شود تقليل دهيد .



 علل بروز كمر درد :

 بطور كلي صدمات كمر ناشي از تركيبي از مشكلات در طول زندگي مي باشد كه عبارتند از :

 1- نگراني و اضطراب

 2- شيوه نادرست بلند نمودن و حمل اشياء

 3- حالت نادرست نشستن و ايستادن

 4- انعطاف پذيري ضعيف كمر

 5- كمبود قدرت عضلاني شكمي وكمري

 6- وزن زياد ( بخصوص افراد با شكم بزرگ)

 7- تناسب فيزيكي ضعيف اندام

 بسيار مهم است كه كمري سالم ؛ قوي و انعطاف پذير داشته باشيد ؛ خوب مراقبت كردن از ستون فقرات بيشتر يك احساس عمومي ؛ دانستن زمان كمك خواسن از ديگران و زمان استفاده از كمك هاي مكانيكي و عادات سالم زندگي مي باشد .

بقیه در ادامه مطلب

بیماریرنج‌آور و ناتوان کننده‌ای است که در اثر افزایش فشار داخل کانال مچ دستی ایجاد شده و در نتیجه آسیب به عصبی که از داخل کانال رد میشود (عصب مدیان ) رخ میدهد.اگر به هر علتی از جمله استفاده بیش از حد از مچ دست،فشار کانال ناحیه مچ افزایش یابد،منجر به کاهش خون رسانی به عصب در اثر تنگی عروق شده و مجموعه‌ای ازعلائم و نشانه‌ها را پدید می آورد که مشخص کننده سندرم کانال مچ دستی(CTS)است.

تصویر ذیل:

این سندرم در افرادیکه از دستهایشان استفاده زیادی بعمل می آورند بیشتر دیده میشود بعنوان مثال جانبازانی که دچار قطع نخاع پشتی یا کمری هستند و یا بعلت قطع اندامهای تحتانی شان نیاز به استفاده بیش از حد از دستها جهت حرکات جابجائی و انتقالی دارند بطور شایعی دچار سندرم میشوند.

ساختمان تونل مچ دستی

دیواره‌های این تونل از استخوانچه‌های مچ دست تشکیل شده است. (دو استخوانچه در سمت داخل، دو استخوانچه در سمت خارج و دو استخوانچه کف تونل را تشکیل میدهد) سقف تونل که در امتداد کف دست در ناحیه مچ دیده میشود از جنس لیگامان بوده و ادامه فاسیای ناحیه ساعد می باشد. عصب مدیان به همراه 9 تا 10 تاندون از داخل این تونل رد میشوند...

توضیحات و تصاویر بیشتر در ادامه مطلب

رگونومی را می توان به عنوان، مطالعه انسان در تعامل با محیط کاری و تجهیزات کاری اش تعریف کردبا استفاده از کاربرد تکنیکهای عملی ،ارگونومی می تواند تلاشهای کارگر ماشین را  موثر تر و حیات کاری او را ساده تر کند.موارد رو به افزایشی از  استانداردهای بین المللی و اروپایی ،شامل الزامات  پیروی از اصول ارگونومی  هستند و این عاملی  است که باید در طراحی ماشین و ترتیب حفاظ گذاری در نظر گرفته شود.
در حفاظ گذاری ایمن ماشین آلات، دارا بودن اینترفیس، همچون  بسیاری از موارد دیگر است یعنی هرچه کاربرد اینترفیس ساده تر باشد امکان استفاده از آن بیشتر خواهد بود.حفاظهایی که استفاده از آنها دشوار است  و یا در کنترل ماشین توسط کارگر مزاحمت ایجاد می کنند می توانند منجر به کنار گذاشتن   شوند و یا ممکن است  راههای دور زدن  مانع(گول زدن) را افزایش دهند.برای طراح و مهندس تولید کننده  ضروری است که تضمین کنند ،چیدمان ماشین ، کنترلها و حفاظهای آن مطابق با بهترین دستورالعملهای ارگونومیکی است.
فیزیولوژی
تفاوتهای قابل ملاحظه ای در ساختمان فیزیکی مردم اقوام و ملل مختلف وجود دارد  که در طراحی  ماشین و حفاظهای مربوطه توجه به ویژگیهای فیزیولوژیک عامه افراد کشوری که مشتری نهایی هستند،ضروری است.در مورد این موضوع ،مجموعه وسیعی از مراجع آماری وجود دارد.
برای اینکه ماهیچه ها بتوانند به نحوی اثر بخش فعالیت کنند به منبع اکسیژن خوبی نیاز دارند که این اکسیژن به وسیله گردش خون به آنها در سرتاسر بدن می رسد.مقدار جریان گردش خون  به سمت  دستها و بازوها  را با توجه به محل قرار گرفتن آنها نسبت به قلب تعیین می کنند.زیر سطح قلب ،هرچه محل قرار گرفتن دستها و بازوها پایین تر از این سطح باشد ،جریان خون بیشتر خواهد بود.بالای سطح قلب ،هرچه عضو بالاتر از سطح قلب باشد  جریان خون کمتر است.درمناسبترین حالت،هنگام کار کردن با حفاظهای ایمنی  و کنترلها محل قرار گرفتن دستها و بازو ها باید بین  سطح کمر و شانه باشد.

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

مقدمه و اهميت بهداشتي :

 در كشور ما اهميت سرطان در حال افزايش است و به عنوان سومين علت مرگ و مير و دومين گروه بزرگ از بيماريهاي مزمن و غير قابل انتقال است . عادت هاي جديد زندگي ، افزايش مصرف دخانيات ، افزايش جمعيت و مسن تر شدن تركيب جمعيتي ، آلودگي هاي زيست محيطي و شرايط نامساعد در محيط هاي زيست انساني ، رواج ابتلا به بعضي بيماريهاي مسري مانند هپاتيت C و B در زمره ساير دلايل كلان منتهي به افزايش سرطان در جامعه ما محسوب مي شوند .
تخمين زده مي شود كه بيش از يك سوم تمام موارد سرطان ها قابل پيشگيري است و يك سوم ديگر مشروط به تشخيص زودرس و سريع ، بالقوه درمان پذير مي باشند ، در اكثر موارد ديگر كه درمان قطعي ميسر نيست با اقدام هاي موثر نگاهدارنده و تسكين دهنده ، مي توان كيفيت زندگي بيماران را بهبود بخشيد .
سرطان در ايران
ثبت موارد سرطان در ايران ابتدا در سال 1347 در استان مازندران شروع شد و منظور از آن شروع مطالعه اپيدميبولوژيك سرطان مري بوده ، در استانهاي غربي و جنوبي شايعترين سرطان ، سرطان پوست است .سرطانهاي پوست ، مري ، معده ، سرطان اوليه كبد و سرطان مثانه جزء سرطانهاي شايع در ايران هستند ، سه نوع اول سرطان ( پوست ، مري و معده ) در اغلب مناطق ايران بسيار شايع هستند و سرطانهاي مثانه و كبد در بعضي استانهاي ايران شايعترند.

تعريف :

همان طور كه يك ساختمان بزرگ از تجمع تعداد زيادي خشت يا سنگ يا آجر تشكيل شده است . بدن تمام موجودات زنده نيز از تجمع تعداد زيادي سلول بوجود آمده است . در حالت طبيعي هر روز ميليون ها سلول در بدن انسان به علت پيري يا صدمات و جراحات مي ميرند و به جاي آنها سلول هاي تازه اي جانشين مي گردند .
سلول ها در بدن همواره در حال تقسيم هستند و دستورات لازم را دريافت مي كنند و در حقيقت كار رشد و اصلاح بافتها را پي مي گيرند . معمولاً اين نظام طبيعي به نحو مطلوب در گردش است و كار سلول ها به خوبي كنترل مي شود . در بعضي از شرايط به عللي مكانيسم كنترل دچار اشكال شده و اختلال در عمل سلول ها پديد مي آيد كه باعث گرفتن دستورات غلط مي شود وقتي اين اتفاق افتاد سلول غير طبيعي مي شود و تغيير شكل مي دهد و تبديل به يك سلول سرطاني مي گردد ، تقسيم آن غير قابل كنترل مي شود و توده اي از سلول هاي غير طبيعي بوجود مي آيد ، تقسيمات بي هدف و سريع سلول هاي سرطاني در هر نقطه بدن كه باشد به تدريج توده يا توموري تشكيل مي دهد .

الف : عوامل زيست شناختي
1 – انواع دخانيات
در اثر استعمال انواع دخانيات ، صدها ماده شيميايي سرطان زا تشكيل مي گردد كه پس از ورود به بدن و انتشار در آن باعث ايجاد سرطان در اندام هاي مختلف بدن مانند لب ، حنجره ، ريه ، مري ، مثانه و …. مي گردد . مهمترين ماده سرطان زاي سيگار نيكوتين است .
2 - الكل
 مصرف نوشابه هاي الكلي به مقدار زياد با سرطان هاي مري و كبد رابطه دارد . طبق برآورد انجام شده در 3% مرگهاي ناشي از سرطان الكل سهيم بوده است .
3 – عوامل مربوط به رژيم غذايي و مواد غذايي
مصرف غذاهاي سرخ شده و نمك سود با بروز سرطان معده ارتباط مي باشد . مصرف رژيم غذايي حاوي پروتئين هاي حيواني به مقدار زياد و رژيم هاي پر چرب ، وجود باكتريهاي زمينه ساز در دستگاه گوارش و آهسته بودن عبور غذا در اين دستگاه در ايجاد سرطان روده بزرگ ( كولون ) نقش عمده اي دارند . نيتريت موجود در مواد غذايي بويژه در گوشت و كنسروهاي كه به عنوان مواد نگهدارنده اضافه مي شود سبب ايجاد نيتروز آمين در بدن ميشودكه يك ماده سرطان زا است .
4 – مواجهه هاي شغلي
مواجهه با مواد شيميايي سرطان زا ناشي از صنايع و فعاليت هاي مختلف بخش هاي كشاورزي و خدمات و ... در محيط كار مي تواند سرطان زا باشد مثلاً كار در كارخانجات با پنبه نسوز ، خطر ابتلا به سرطان هاي كبد ، ريه و مثانه را افزايش مي دهد .
5 – ويروس ها
ويروسهاي هپاتيت B و C كه هپاتيت ناشي از آنها به سرطان كبد منتهي مي شود ، بيماري ايدز كه زمينه ساز بروز بعضي از انواع لنفوم هاست . ويروس پاپيلوماي انساني در ايجاد سرطان گردن رحم به شدت مورد سوء ظن هستند و ارتباط دارد .
6 – انگل ها
 ارتباط بين انگل شيستوزوما و ايجاد سرطان مثانه
7 – پرتوهاي يونيزه كننده
در جريان اقدامات تشخيصي مانند عكس برداري از قفسه سينه و مشاغلي مانند انتقال زباله هاي اتمي ، اشعه X كه به بدن تابيده مي شودودر انفجارهاي اتمي افرادي كه تحت اشعه قرار گرفته اند نيز در معرض بروز سرطان خون و … مي باشند .

بقیه در ادامه مطلب

فرسودگی شغلی وضعیتی است که به دلیل کار زیاد و طولانی مدت، شخص احساس خستگی شدید و بی رمقی ميكند.

 نشانه های فرسودگی شغلی :

 1- فرسودگی جسمی = قدرت کار کردن کم , سردردهای مکرر, تهوع , اختلال در خوابیدن , از دست دادن اشتها
 2- فرسودگی هیجانی = افسردگی , احساس در ماندگی و احساس به دام افتادن در کار و شغل
 3- افسردگی نگرشی = بد گمانی و سوء ضن نسبت به دیگران و همچنین نگرش منفی و حقیر کردن خود یا سایرین .
 4- اينگونه اشخاص احساس پیشرفت کم دارند و فرض می کنند در آینده نیز پیشرفتی نخواهد داشت.

 شاخصهاي فرسودگی شغلی :

 1- شاخصهای هیجانی : بی علاقه شدن نسبت به شغل خود , افسردگی , احساس درماندگی و ناتوانی , احساس مورد تأیید و تشویق قرار نگرفتن , احساس جدایی از دیگران و بیگانگی , احساس بی تفاوتی , ملالت و بیزاری
 2- شاخصهای نگرشی : بد بینی , بی اعتمادی نسبت به مدیریت سازمان و محل کار خود , گله مندی و بدگمانی
 3- شاخصهای رفتاری : تخریب پذیر و پرخاشگر بودن , کناره جویی از دیگران , کاهش توانایی برای انجام دادن وظایف شغلی , محدود شدن فعالیت های اجتماعی و افزایش مشکلات با مسئولان , رؤسا و همکاران و خانواده .
 4- شاخصهای روانی : احساس خستگی , ابتلا به دردهای عضلانی , سردرد , اختلال در خوابیدن و اختلال گوارشی و سرما خوردگی های مکرر.
 5- شاخصهای سازمانی : کاهش رسیدگی به خواسته های ارباب رجوع , تنزل ابعاد اخلاقی و معنوی , افزایش تعداد موارد خلافکاری , غیبت از کار , ترک شغل و سوانح و حوادث در کار.

 علل فرسودگی شغلی :

بقیه در ادامه مطلب

-شرکت می بایستی محل کار و محیطی ایمنی و سلامت همراه با اقدامات موثر در راستای پیشگیری از بروز هر گونه حوادث بالقوه که منجر به صدمه دیدن کارکنان یا به خطر افتادن سلامت آنان می شود فراهم آورده و بر اساس شناختی که از صنعت خود و خطرات احتمالی آن دارد میزان این خطرات را به حداقل برساند .

2-شرکت می بایستی یک نفر نماینده از طرف مدیریت ارشد به عنوان مسئول ایمنی و بهداشت تعیین نموده تا اطمینان حاصل کند که محیط کاری امن و سالم برای تمامی کارکنان تامین و تمامی الزامات این استاندارد در خصوص ایمنی و بهداشت برقرار گردیده است .

3-شرکت می بایستی برای پرسنل آموزش های منظم ایمنی و بهداشت و نیز آموزش های حین کار و نیز بر اساس نیازمندیهای شغل پیش بینی و اجراء نماید . این آموزش ها در خصوص پرسنل جدید و جابجا شده نیز هنگامی که حادثه ای اتفاق می افتد مجدداً اعمال می گردد .

4-شرکت می بایستی سیستمی جهت شناسایی ،پیشگیری و پاسخگویی به تهدیدات بالقوه برای ایمنی و سلامت کارکنان بر قرار سازد . همچنین می بایستی سوابق مکتوب تمامی حوادث اتفاق افتاده در محیط کار را با ذکر محل و نحوه وقوع تحت کنترل نگهداری نماید .

بقیه در ادامه مطلب

(Occupational Health And Saftey Assessment Series) به معناي «مجموعه ارزيابي ايمني و بهداشت حرفه اي» است. و OHSAS-18001:1999 نام نظام جهاني مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي مصوب) IS0 سازمان بين‌المللي استاندارد) است و عبارت است از نيازمنديهاي نظام مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي، تا يك سازمان بتواند بخوبي مخاطرات مربوط به ايمني و بهداشت حرفه اي را كنترل كند و يك محيط سالم و ايمن كاري را به وجود آورد و عملكرد خود را بهبود بخشد. توجه به استاندارد‌هاي نظام OHSAS 18001 از سال آخر دهه 1990 ميلادي آغاز شد و سازمانهاي عمومي و خصوصي زيادي در سطح دنيا با اجراي آن گزارش كردند كه اجراي اين نظام باعث بهبود ايمني و بهداشت محيط كارشان شده و هزينه‌هاي ضايعات را نيز به شدت كاهش داده است. اصولاً هدف از اسقرار نظام ايمني و بهداشت شغلي، سالم‌سازي محيط كار و بهبود عملكرد سازمان در زمينه ايمني و بهداشت شغلي از طريق پيشگيري آسيبها و خطرات است.

1ـ ضرورت استقرار نظام مديريت ايمني و بهداشت شغلي در يك سازمان

عوامل زيان‌آور زيادي در محيطهاي كاري مختلف وجود دارند كه منجر به ضايعات انساني و مادي فراوان مي‌شوند. رعايت نكات ايمني و بهداشت كار باعث سالم و بي‌خطر شدن محيط‌هاي كاري و كنترل ضايعات مي‌شود. اصولاً ايمني را ميزان فرار از خطر و دور كردن آسيبها تعريف كرده‌اند. رشته مهندسي ايمني و حفاظت رشته با ارزش، وسيع و گسترده‌اي است كه مجموعه تدابير، ‌فنون، شيوه‌ها و اصولي را در بر مي‌گيرد كه با به كار بردن آنها مي‌توان نيروي انساني و سرمايه را در مقابل خطرات مختلف و محتمل در محيط‌هاي كار به نحو موثري حفظ و حراست كرد و در نتيجه محيط‌هاي كاري بي‌خطر و سالمي جهت افزايش كارايي كاركنان و سودآوري سازمان ايجاد كرد و خطرات و آسيبهاي محيط كار را به حداقل خود رسانيد. أشنا شدن با عوامل و عناصر زيان‌بخش و خطرات محيط كار و نحوه مقابله با آنها باعث مي‌شود كه نيروي انساني شاغل در محيط كار احساس امنيت كند و كارآيي‌اش افزايش يابد، همچنين وجهه، اعتبار و ارزش سازمان در انظار عمومي ارتقا پيدا كند

شناخت آثار سوء مواد شيميايي، گازها، تشعشعات وساير عوامل فيزيكي و شيميايي زيانبخش محيط كار روي بدن انسان و حوادث ناشي از كار با وسايل و ماشين‌آلات، پيش‌بيني تدابير، فنون و وسايل ايمني لازم را براي هر يك از موارد مذكور ضروري و اجتناب‌ناپذير مي‌سازد. هر اقدام ايمني و بهداشت شغلي باعث ارتقاء سطح نسبي ايمني در سازمان مي‌شود. بررسيهاي انجام شده پيرامون چگونگي وقوع حوادث در صنايع مختلف نشان داه است كه علت اصلي آنها وجود((شرايط ناايمن» و «اعمال ناايمن» است كه خود ناشي از سوء مديريت و برخوردهاي موردي و موضعي (و نه نظام گرايانه، بنيادي و راهبردي) با فعاليتهاي ايمني است.
ضمناً بايد توجه داشت كه آسيبها و خطرهاي محيطهاي كاري محدود به حادثه نمي‌شود. حادثه اثرات سوء آني و فوري بر روي نيروي انساني و عوامل مادي برجا مي‌گذارد: حال آن كه عواملي هستند كه تاثير‌هاي سوء درازمدت بر سلامت انسان و محيط‌زيست مي‌گذارد كه شايد تاسالها قابل تشخيص نباشند كه آنها را بيماري (عمدتاً بيماريهاي حرفه‌اي و امراض شغلي يعني بيماريهايي كه به سبب نوع كار عارض انسان مي‌شود) مي‌نامند.

به دنبال اين تفكر و با تمركز بر شناخت عامل بالقوه آسيب‌رسان (اعم از حادثه و بيماري). به عنوان نقطه آغازين بررسي در امور ايمني بهداشت كار و محور قرار دادن انسان به عنوان كليد پيشرفت و تعالي سازمان، نظامي برقرار شده است كه گردانندگان آن بايد برنامه ريزي، سازماندهي، نظارت و كنترل همزمان را بر حوادث و همچنين بيماريها و در نتيجه ايجاد يك محيط سالم و ايمن كاري، داشته باشند.

اصولاً امروزه بسياري از سازمانها براي هدايت و هماهنگ‌كردن فعاليتهاي هدفمند و نظام‌گراي خود از نظامهاي مختلف جهاني مديريت استفاده مي‌كنند. در هر يك از اين نظامهاي مديريت، رضايت گروه خاصي بيش از سايرين مورد توجه قرار گرفته است. اين گروهها مي‌توانند مشتريان، كاركنان، صاحبان شركتها و سهامداران، عرضه‌كنندگان، پيمانكاران، جامعه، گروههاي مستقل و دولت باشند كه به عنوان گروههاي دينفع يا علاقمند شناخته شده‌اند. بنابراين اگر قرار باشد رضايت همه گروههاي علاقمند را فراهم كرد، بايد به فعاليتها از جنبه‌هاي مختلف نگاه شود. اين خود مستلزم استقرار نظام مديريت و بهداشت شغلي نيز به عنوان يكي از راههاي جلب رضايت بيشتر

گروههاي علاقمند و پيشگيري از ضرر و زيان است.

بقیه در ادامه مطلب

بر اساس تعريف، «حادثه» رويداد پيش بيني نشده و ناخوشايندي است كه فعاليتهاي كاري را دچار وقفه كرده و ممكن است با جراحت يا خسارت مالي نيز همراه باشد. برخي از حوادث، موجب بروز خسارات و آسيبهاي انساني، اجتماعي و صنعتي جدي مي شوند كه اين امر از طريق كاهش راندمان كاري، تأثير معني داري بر بهره وري و توليد خواهد داشت و نكته مهمتر، اثرات سوء اجتماعي و به تبع آن اثرات رواني حاصله بر روي نيروي كار مي باشد.

در هر صورت تكنيكهاي ايمني نشان داده كه ما مي توانيم حوادث را كنترل نموده و از وقوع آنها پيشگيري كنيم. پيشگيري موفق حادثه، حداقل نياز به چهار اقدام اساسي دارد:

1-    مطالعه و بررسي همه جانبه محيط كار

2-    تجزيه و تحليل حوادث به وقوع پيوسته

3-    تشكيلات كنترل و نظارت

4-    اقدامات آموزشي

در ادامه به ارائه توضيحات بيشتري در هر مورد مي پردازيم.

1-    بررسي همه جانبه محيط كار

مطالعه و بررسي از كليه نواحي كاري و عمليات و پروسه توليد جهت شناسايي عوامل ايجاد كننده خطرات، مهمترين اقدام پيشگيرانه، جهت كاهش حوادث ناشي از كار به شمار مي آيد. پس از مطالعه و بررسي و شناخت كامل اين خطرات، اقدامات بعدي شامل ارزيابي و تجزيه و تحليل مخاطرات شغلي مي باشد كه اين تجزيه و تحليل ها، بعنوان روشي براي افزايش دانش پيشگيري از حوادث بكار مي روند.

1-    1– تشخيص و شناسايي خطرات

مرحله ابتدايي در پيشگيري از وقوع حادثه، شناسايي خطرات موجود در محيط كار مي باشد. بطور كلي دو نوع خطر در هر محيط كاري موجود است.

الف- خطرات آني كه آثار آن بلافاصله قابل مشاهده و ملموس بوده و منجر به بروز حوادث ناشي از كار مي گردد.

ب- خطرات آتي كه آثار آن بلافاصله قابل مشاهده نبوده و در نهايت منجر به بروز
بيماري هاي شغلي مي گردد.

ما خطرات دسته اول را تحت عنوان خطرات ايمني و خطرات دسته دوم را با عنوان خطرات بهداشتي مي شناسيم. همچنين عوامل ايجاد كننده خطرات نيز شامل موارد ذيل مي باشد:

عوامل فيزيكي، شيميايي ، مكانيكي ، فيزيولوژيكي و بيولوژيكي ، ارگونوميكي و عوامل رواني،  كه در هر مورد اگر ميزان عامل توليد كننده خطر بيش از حدود مجاز و استاندارد باشد، مشكلات عمده اي در محيط كار بوجود مي آيد.

در بحث پيشگيري از وقوع حادثه، شناسايي خطرات ايمني مد نظر مي باشد. در اين مورد مي توان با مطالعه و بررسي از كليه نواحي كاري، مراجعه به گزارشات مربوط به حوادث و يا صدمات ناشي از كار، بررسي عمليات و پروسه توليد و مرور گزارشات مربوط به عملكرد ماشين آلات ، مشورت با كارگران، كارفرمايان و اعضاي كميته هاي بهداشت و ايمني... با محدوده و حوزه خطراتي كه افراد در معرض آنها قرار دارند، آشنا شده و در پيشگيري از وقوع آنها اقدام نمود.

همچنين شناسايي خطرات بالقوه محيط كار از اهميت بسياري برخوردار است كه اين امر مبتني بر بررسي ها و مراقبت هاي شغلي و تجزيه و تحليل دقيق خطرات مي باشد.

نكته قابل توجه آنست كه در حين شناسايي، بهتر است از موارد جزئي صرفنظر كرده و توجه خود را بر روي خطراتي كه ممكن است منجر به آسيبهاي جدي شوند، متمركز نماييم.

بقیه در ادامه مطلب

ارزیابی ریسک علاوه بر اینکه از لحاظ قانونی باید اجرا شود ، در حفظ کارکنان و فعالیت تجاری شما کمک می کند تا بر روی خطراتی که در محیط کار شما واقعا دارای اهمیت هشتند و بالقوه می توانند سبب بروز صدمات جدی شوند ،متمرکز شوید. در بسیاری از موارد اندازه گیریهای مستقیم می تواند براحتی خطرات را کنترل کند برای مثال اطمینان از تمییز شدن محل از ریخته شده میتواند سبب جلوگیری از لیز خوردن افراد شود و یا بسته بودن کشوهای میز مانع اسیب رسیدن به نفرات میشود . در اغلب موارد می توان با روش های ساده ، ارزان و موثر از حفظ دارائی های با ارزش اطمینان حاصل کرد.

قانون انتظار حذف کلیه ریسک ها را ندارد اما شما باید تا ((حد معقول)) از افراد خود محافظت کنید. این راهنما چگونگی دستیابی به این هدف را با کمترین وسواس به شما ارائه می دهد.
ارزیابی ریسک چیست؟
به طور ساده ارزیابی ریسک عبارت است از یک بررسی دقیق در موردیکه چه چیز در محل کار شما می تواند سبب آسیب رساندن به نفرات گردد. به طوریکه بتوانید تشخیص دهید که آیا اقدامات پیشگیرانه موجود کافی است یا باید اقدامات بیشتری جهت جلوگیری از اسیب انجام گیرد . کلیه کارکنان حق دارند که در برابر اسیب های ناشی از احتمال در سیستم محافظت شوند.
حوادث و بیماریها ، جان نفرات را تهدید میکنند . همچنین اگر محصول فعالیت شما اسیب ببیند ،ماشین آلات دچار صدمه شوند . هزینه های بیمه افزایش میابد و یا در نتیجه همه این مسایل مجبور شوید به دادگاه بروید تمام فعالیت تجاری شما نیز تحت تاثیر قرار میگیرد . از لحاظ قانونی شما ملزم به ارزیابی ریسک های موجود در محل کار خود هستید به طوری که در نهایت بتوانید یک برنامه برای کنترل ریسک را پیاده نمایید.
چگونگی ارزیابی ریسک
پنج مرحله زیر را دنبال کنید:
مرحله اول : شناسایی خطرات
مرحله دوم: تعیین اینکه چه کسی و چگونه ممکن است صدمه ببیند
مرحله سوم: بررسی ریسک های موجود و اجرای اقدامات پیشگیرانه
مرحله چهارم: ثبپ یافته ها و نتایج
مرحله پنجم: بازبینی ارزیابی صورت گرفته و روزآمد کردن ان در صورت لزوم

بقیه در ادامه مطلب

با توجه به رشد شتاب توسعه صنعت در بخشهای گوناگون و لزوم تعمیر و نگهداری دستگاهها و ماشین آلات به ویژه در صنعت نفت و مشكلات حاصل از آن علی الخصوص آلودگی محیط زیست- اثرات گلخانه ای وگرم شدن دمای كره زمین و... ، جهت رفع نیاز وبهبود اوضاع صنعتی و جلوگیری از آسیب رسیدن به جامعه انسانی و در نتیجه توسعه متوازن در همه ابعاد از جمله  رفاه عمومی- بهداشت- آموزش- تغذیه سالم و اهمیت بسیار بالای H.S.E  در صنعت وسلامتی مبرم و همه جانبه اجتماع ومنابع انسانی به عنوان بزرگترین سرمایه توسعه وترقی وتحول ، «تخصص » یكی از امور بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

بر این اساس دو رشته آكادمیك جدید- كه البته سالهاست بصورت تجربی در صنعت مورد بهره برداری واقع می شود- در دانشگاه صنعت نفت ایجاد شده كه در مقایسه با سایر رشته های دانشگاهی بسیار جوانتر و شاید ناشناخته تر باشد. این رشته در كنار رشته های صنایع بالادستی  نفت ازجمله مهندسی اكتشاف-استخراج –مخازن هیدروكربوری-حفاری ومهندسی بهره برداری به عنوان یك مكمل بسیار اثرگذار محسوب میشود كه بدون این رشته سایر رشته ها ی نفتی جهت رسیدن به سر منزل مقصود باز می مانند ود رصنایع پایین دستی نفت از جمله مهندسی پالایش-مهندسی پتروشیمی وپلیمر وطراحی فرآیند و...هم از اهمیتت بسیار بالیی برخوردار بوده تا جاییكه بسیاری از كارشناسان براین باورند كه با توجه به وسعت كاربرد وقلمرو كارائی این رشته در تمام حوزه های نفت وگاز وپتروشیمی و... این رشته را باید زیرمجموعه مهندسی نفت به شمار آورد وتحت عنوان «مهندسی نفت- گرایش:ایمنی و بازرسی فنی»   به صورت رسمی شناخته شود.

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.