فرسودگی شغلی وضعیتی است که به دلیل کار زیاد و طولانی مدت، شخص احساس خستگی شدید و بی رمقی ميكند.

 نشانه های فرسودگی شغلی :

 1- فرسودگی جسمی = قدرت کار کردن کم , سردردهای مکرر, تهوع , اختلال در خوابیدن , از دست دادن اشتها
 2- فرسودگی هیجانی = افسردگی , احساس در ماندگی و احساس به دام افتادن در کار و شغل
 3- افسردگی نگرشی = بد گمانی و سوء ضن نسبت به دیگران و همچنین نگرش منفی و حقیر کردن خود یا سایرین .
 4- اينگونه اشخاص احساس پیشرفت کم دارند و فرض می کنند در آینده نیز پیشرفتی نخواهد داشت.

 شاخصهاي فرسودگی شغلی :

 1- شاخصهای هیجانی : بی علاقه شدن نسبت به شغل خود , افسردگی , احساس درماندگی و ناتوانی , احساس مورد تأیید و تشویق قرار نگرفتن , احساس جدایی از دیگران و بیگانگی , احساس بی تفاوتی , ملالت و بیزاری
 2- شاخصهای نگرشی : بد بینی , بی اعتمادی نسبت به مدیریت سازمان و محل کار خود , گله مندی و بدگمانی
 3- شاخصهای رفتاری : تخریب پذیر و پرخاشگر بودن , کناره جویی از دیگران , کاهش توانایی برای انجام دادن وظایف شغلی , محدود شدن فعالیت های اجتماعی و افزایش مشکلات با مسئولان , رؤسا و همکاران و خانواده .
 4- شاخصهای روانی : احساس خستگی , ابتلا به دردهای عضلانی , سردرد , اختلال در خوابیدن و اختلال گوارشی و سرما خوردگی های مکرر.
 5- شاخصهای سازمانی : کاهش رسیدگی به خواسته های ارباب رجوع , تنزل ابعاد اخلاقی و معنوی , افزایش تعداد موارد خلافکاری , غیبت از کار , ترک شغل و سوانح و حوادث در کار.

 علل فرسودگی شغلی :

بقیه در ادامه مطلب

بيماريهاي شغلي به گروهي از بيماريها اطلاق مي‌شودكه به علت كار به وجود آمده و يا به عبارت ديگر منحصراَ بيماريهايي هستند كه عامل مولد آنها در محيط كار است.
 تمامي بيماريهاي شغلي برخلاف گروهي از بيماريهاي غيرشغلي كه هنوز عامل مولد آنها تشخيص داده نشده است داراي علت بخصوصي بوده و به آساني قابل تشخيص هستند.اين گروه از بيماريها كمتر از بيماريهاي غيرشغلي ديده شده و با توجه به اينكه زاييده كار آدمي هستند امكان پيشگيري از آنها بسيار بيشتر است.

 بهترين روش جهت طبقه‌بندي بيماريهاي شغلي توجه به عامل مولد اين بيماريها است، لذا با توجه به اين امر اين گروه از بيماريها را مي‌توان به 5 دسته تقسيم كرد:

 1-بيماريهاي ناشي از عوامل فيزيكي: از عوامل بوجود آوردنده اين دسته از بيماريهاي شغلي، حرارت، نور، فشار، سروصدا، ارتعاش، الكتريسيته، اشعه X و مواد راديواكتيو را مي‌توان ذكر كرد.

 2-بيماريهاي ناشي از عوامل مكانيكي: استفاده از ابزار و ادوات دستي در بعضي از اشخاص كه عادت به اينكار ندارند و همچنين فشارهاي مكرر بر روي مفاصل در اثر نحوه انجام كار و يا حرات ظريف تكراري سبب بروز ناراحتي‌هايي مي‌شوند كه پينه بستن و بورسيت از آنجمله‌ هستند.

 3-بيماريهاي ناشي از عوامل بيولوژيكي: اشتغال در بعضي از مشاغل با توجه به شرايط محيط كار و مواد مصرفي يا توليدي، كارگر را مستقيماً در خطر ابتلا به بيماريهاي عفوني خاصي مانند سياه زخم قرار مي‌دهد.

 4-بيماريهاي ناشي از عوامل شيميايي: عوامل شيميايي مورد استفاده در صنعت سبب به وجود آمدن اكثر بيماريها و مسموميتهاي ناشي از كار هستند، كه با توجه به راه دخول به بدن به 3 دسته زير تقسيم‌بندي مي‌شوند.
 1- بيماريها و مسموميتهايي كه ناشي از جذب مواد از طريق دستگاه گوارشي هستند. از موادي كه از اين طريق ممكن است وارد بدن شوند وايجاد ناراحتي كنند ارسنيك و فسفر قابل ذكرند.
 2- بيماريها و مسموميتهايي كه ناشي از جذب مواد از طريق دستگاه تنفسي هستند مانند ذرات گرد و غبار، گازها و دود از اين طريق جذب مي‌شوند.
 3- بيماريها و مسموميتهايي كه ناشي از جذب مواد از طريق پوست هستند، مانند جذب تترااتيل سرب، انيلين و فنول.

 5-بيماريهاي ناشي از عوامل رواني
 بيماريهاي ناشي از عوامل رواني به مواردي نظير روابط نامطلوب كارگر يا كارمند با همكارانش، با رئيس يا كارفرما، عدم رضايت از شغل و ... است. مانند اختلال در تعادل عصبي و بحرانهاي عاطفي و رواني.

بقیه در ادامه مطلب

آفتاب‌سوختگی‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ پوست‌ پس‌ از مواجهه‌ بیش‌ از حد با آفتاب‌، لامپ‌های‌ آفتابی‌ یا مواجهه‌ شغلی‌ با نور شدید.

 علایم‌ شایع
 - قرمزی‌، تورم‌، درد و گاهی‌ تاول‌ زدن‌ پوست‌
 - تب‌ (گهگاه‌)
 - تهوع‌ و استفراغ‌ (در سوختگی‌های‌ شدید)
 - دلیریوم‌ (در سوختگی‌های‌ شدید و وسیع‌)
 - تیره‌ شدن‌ یا ور آمدن‌ پوست‌ پس‌ از بهبودی‌، بسته‌ به‌ شدت‌ سوختگی‌

 عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
 -عوامل‌ ژنتیك‌ به‌ ویژه‌ پوست‌ روشن‌، چشمان‌ آبی‌ و موی‌ قرمز یا بور
 - مواجهه‌ با منابع‌ صنعتی‌ نور مثل‌ قوس‌ جوشكاری‌
 - استفاده‌ از داروها از جمله‌ داروهای‌ گوگرددار، تتراسایكلین‌ها، آموكسی‌سیلین‌ یا قرص‌ ضد بارداری‌ خوراكی‌

 پیشگیری‌
 - از ظهر تا 3 بعدازظهر از آفتاب‌ دوری‌ كنید.
 - برای‌ فعالیت‌های‌ خارج‌ از منزل‌ از كرم‌ ضد آفتاب‌ استفاده‌ كنید.
 - محصولاتی‌ كه‌ قدرت‌ محافظت‌كنندگی‌ آنها 15 یا بیشتر است‌، محافظت‌ تقریباً كامل‌ ایجاد می‌كنند. كرم‌هایی‌ كه‌ قدرت‌ محافظتی‌ كمتری‌ دارند، محافظت‌ نسبی‌ ایجاد می‌كنند و باعث‌ تیره‌ شدن‌ خفیف‌ می‌شوند. برخی‌ از این‌ كرم‌ها در برابر آب‌ و تعریق‌، مقاوم‌ هستند ولی‌ باید پس‌ از شنا یا مواجهه‌ طولانی‌ مدت‌ دوباره‌ از آنها استفاده‌ كنید. روغن‌ معدنی‌ یا كره‌ كاكائویی‌، باعث‌ محافظت‌ در برابر آفتاب‌ نمی‌شوند.
 برای‌ حداكثر محافظت‌ از یك‌ داروی‌ محافظت‌ كننده‌ فیزیكی‌ مثل‌ پماد اكسید روی‌ استفاده‌ كنید. پس‌ از شنا و در مواجهه‌های‌ متعدد، دوباره‌ از آن‌ استفاده‌ كنید. استفاده‌ از كرم‌های‌ محافظت‌كننده‌ به‌ویژه‌ در نواحی‌ حساس‌تر به‌ سوختگی‌ مثل‌ پوست‌ بینی‌، گوش‌ها، پشت‌ ساق‌ها و پشت‌ گردن‌ مفید هستند.
 -اگر بندرت‌ دچار سوختگی‌ می‌شوید، از یك‌ كرم‌ ضد آفتاب‌ استفاده‌ كنید كه‌ باعث‌ تیره‌ شدن‌ شود و حداقل‌ محافظت‌ را ایجاد كند.
 - از لباس‌های‌ به‌ رنگ‌ خنثی‌ مثل‌ خرمایی‌ استفاده‌ كنید. از رنگ‌های‌ روشن‌ و سفید بپرهیزید زیرا آفتاب‌ را روی‌ صورتتان‌ منعكس‌ می‌كنند.
 -اگر اصرار بر آفتاب‌ گرفتن‌ دارید، مواجهه‌ خود را با آفتاب‌ در روز اول‌ به‌ 10-5 دقیقه‌ در هر طرف‌ بدن‌ محدود كنید. هر روز 5 دقیقه‌ به‌ این‌ زمان‌ اضافه‌ كنید.

بقیه در ادامه مطلب

شرح بیماری

 آزبستوز عبارت‌ است‌ از التهاب‌ ریه ها به‌ علت‌ استنشاق‌ ذرات‌ آزبست‌. این‌ یک‌ اختلال‌ مزمن‌ است‌ اما مسری‌ نیست‌. آزبستوز ممکن‌ است‌ منجر به‌ سرطان ریه‌ شود (خطر بروز با سیگار کشیدن‌ بسیار بیشتر می‌شود). مردان‌ بالای‌ 40 سالی‌ که‌ در معرض‌ ذرات‌ آزبست‌ بوده‌اند با احتمال‌ بیشتری‌ دچار این‌ بیماری‌ می‌شوند. آزبستوز يكي ازمهمترین‌ بیماری‌ هاي ریوی‌ ناشی‌ از کار مي باشد.
 علایم‌ اولیه‌:
 تنگی‌ نفس‌
 سرفه‌ای‌ که‌ بدون‌ خلط‌ است‌ یا خلط‌ کمی‌ دارد.
 احساس‌ کسالت‌ عمومی‌

 علایم‌ بعدی‌:

 نامنظمی‌ خواب‌
 بی‌اشتهایی‌
 درد قفسه‌ سینه‌
 خشونت‌ صدا
 سرفه‌ خونی‌
 علایم‌ نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
 آبی‌ شدن‌ ناخن‌ها

 علل‌
 مواجهه‌ طولانی‌ مدت‌ با ذرات‌ ریز آزبست‌ به‌ هنگام‌ کار یا از منابع‌ دیگر. قسمت محیطی‌ ریه‌ها در اثر فیبرهای‌ آزبست‌ دچار آزردگی‌ می‌شود، که‌ نهایتاً التهاب‌، ضخیم‌شدگی‌ و تشکیل‌ بافت‌ جوشگاهی‌ در بافت‌ ریوی‌ (فیبروز ریوی‌) را به‌ دنبال‌ خواهد داشت‌. امکان‌ دارد تا 20 سال‌ از زمان‌ مواجهه‌ با آزبست‌ بگذرد و سپس‌ علایم‌ بیماری‌ ظاهر شوند.

 عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر :

 مشاغلی‌ که‌ در ارتباط‌ با آزبست‌ هستند.
 تغذیه‌ نامناسب‌
 سیگار کشیدن‌
 سوء در مصرف‌ الکل

 پیشگیری‌...

بقیه در ادامه مطلب

در این‌ نوع‌ آسیب‌ گوش‌ میانی‌، شیپور اُستاش (مجرایی‌ که‌ محفظه‌ گوش‌ میانی‌ را به‌ حلق‌ وصل‌ می‌کند) و انتهای‌ اعصابی‌ که‌ در گوش‌ وجود دارند متأثر می‌شوند.

 علایم‌ شایع‌ :

 ناشنوایی‌ (به‌ درجات‌ مختلف‌)
 احساس‌ گرفتگی‌ در گوش‌
 درد خفیف‌ تا شدید در گوش‌، یا در ناحیه‌ فک‌ و پیشانی‌
 گیجی‌ و منگی‌
 وزوز گوش‌
 گریه‌ در شیرخواران‌ و خردسالان‌

 علل‌

 - آسیب‌ ناشی‌ از افزایش‌ ناگهانی‌ فشار محیط‌ اطراف‌، مثلاً به‌ هنگام‌ ارتفاع‌ کم‌کردن‌ سریع‌ هواپیما یا به‌ هنگام‌ غواصی‌. در این‌ شرایط‌، هوا از راه‌ بینی‌ و حلق‌ به‌ محفظه‌ گوش‌ میانی‌ می‌رود تا فشار در دوطرف‌ پرده‌ گوش‌ متعادل‌ شود. اگر مجرایی‌ که‌ از حلق‌ به‌ محفظه‌ گوش‌ میانی‌ کشیده‌ شده‌ است‌ (شیپور اُستاش‌) درست‌ عمل‌ نکند، فشار در محفظه‌ گوش‌ میانی‌ کمتر از فشار محیط‌ خواهد بود. این‌ فشار منفی‌ در گوش‌ میانی‌ باعث‌ می‌شود پردة‌ گوش‌ به‌ درون‌ گوش‌ کشیده‌ شود. بعداً ممکن‌ است‌ خون و مخاط‌ در گوش‌ میانی‌ ظاهر شود. احتمال‌ بروز این‌ آسیب‌ وقتی‌ که‌ فرد سرماخوردگی‌ دارد و به‌ غواصی‌ می‌پردازد یا با هواپیما سفر می‌کند، بیشتر است‌.
 - آسیب‌ در اثر ضربه‌ به‌ گوش‌ خارجی‌ یا میانی‌ (بوکس‌، اسکی‌ روی‌ آب‌، تصادفات‌، و غیره‌).


 عوامل تشدید کننده بیماری :

بقیه در ادامه مطلب

کدام ضایعه، کدام شغل؟

 بیشتر ضایعات پوستی را دردست‌ها می‌بینیم ولی گاهی به علت آلوده شدن لباس‌ها، ضایعات را می‌توان روی قسمت‌های مختلف بدن مشاهده کرد.
 ضایعاتی که در صورت ایجاد می‌شود، بیشتر از طریق دست به صورت منتقل شده‌اند و یا مواد به شکل گاز ، بخار، گردوغبار در هوا پراکنده و روی پوست صورت نشسته اند. گاهی تغییرات رنگی پوست را درتماس شغلی با بعضی مواد شيمیایی داریم و این مساله در مورد افرادی که در کارخانه‌ها با فلزات سنگین از قبیل نقره، جیوه و... سروکار دارند ممکن است به صورت لکه های تیره رنگ، در محل تماس پوستی دیده شود .
 مواد شیمیایی می‌توانند به دو صورت تحریکی وآلرژیک باعث التهاب وحساسیت پوست شوند. البته غلظت ماده، نوع ماده و دفعات تماس با آن مواد، در ایجاد و تشدید ضایعات پوستی موثر است.
 انواع مواد اسیدی، قلیایی و فرآورده‌های نفتی و بنزینی و حلال‌های شيمیایی قادرند با حل کردن چربی بین سلولی پوست به زیرجلد نفوذ کنند و باعث قرمزی وخارش شدید شوند و درموارد شدیدتر به صورت ترشح و تاول هم دیده می‌شوند.
 یکی از عوارض تماس پوستی با مواد ، جوش‌های چرکی است که به آن اکنه شغلی می گویند . در بعضی از شغل‌ها، آکنه ایجاد یا تشدید می‌شود و این اغلب در مشاغلی دیده می شود که باعث‌ ‌هیدراسیون لایه شاخی پوست می‌شوند، از قبیل کار کردن با مواد روغنی حیوانی یا معدنی، نفت‌ ‌و هیدروکربن‌های هالوژنه و تماس ماده‌ ‌شیمیایی با‌ پوست ‌که در صورت و اندام‌ها، آکنه ایجاد می‌کنند.
 افرادی که در محیط‌های گرم کار می‌کنند نیز به دلیل تعریق زیاد، دچار تشدید آکنه می‌شوند. از دیگر موادی که می‌توانند منجر به این صدمه شوند مواد هالوژنی (کلر، ید،...(، گازوئیل، روغن موتور، آزبست و فرآورده‌های قطران هستند.
 این آکنه‌ها به شکل جوش‌های قرمز، چرکی و یا زیرپوستی سرسیاه وسرسفید، در همان محل تماس پوستی با لباس‌های آغشته با مواد شیمیایی، بروز می‌کند که حتی بعد از بهبودی نیز، جا ي زخم به جای می‌گذارند.
 بیماری های شغلی ناشی از نور

بقیه در ادامه مطلب

درمان(Management)

 الف) اصول كلي درمان
 سنگ بناي درمان آسم شغلي، تشخيص سريع و به‌موقع و اجتناب از مواجهه كارگر با مواد محرك است. اين مسئله خصوصاً در مورد آسم‌هاي شغلي ناشي از مواد حساس‌كننده، صادق است زيرا مواجهه با مقدار كمي از مواد حساس‌كننده مي‌تواند باعث آسم مقاوم شود. كساني كه دچار آسم ناشي از مواد محرك يا آسم تشديد شده به‌وسيلة كار هستند در صورت مهيا شدن شرايط مهندسي، ممكن است بتوانند به كار معمول خود ادامه دهند و بدين منظور بايد به آنها وسايل محافظت از سيستم تنفسي داده شود. كساني كه دچار آسم شغلي مي‌شوند بايد براساس پروتكل‌هاي منتشر شده تحت درمان طبي قرار گيرند. از آنجايي كه علت اصلي آسم، التهاب است، استروئيدها سنگ بناي درمان هستند.

 Malo و همكارانش نشان دادند كه افراد داراي آسم به‌علت مواد حساس‌كننده و يا ناشي از مواد با وزن مولكولي كم يا زياد، در صورت عدم مواجهه و استـفاده از استـروئيد استنشاقي، بهبودي قابل توجهي پيدا مي‌كنند؛ به‌علاوه اين افراد بايد از استعمال دخانيات اجتناب نمايند و در ضمن بايد در مورد آسمشان آموزش ديده و علائـم هشداردهندة حمله آسم را بشناسند و نحوة اسـتفاده از دارويشان را بدانند. اگر بيماري آسم به‌وضوح در محيط كار، بد شود، بيمار بايد از محيط دور شود. كرومــولين سديم به‌ويژه در پيشگيري آسم ناشي از حيوانات آزمايشگاهي، كاربرد دارد. ايمني درماني در اكثر موارد آسم شغلي، بررسي نشده است و كارايي آن در كارگـراني كه با صدف ماهي و يا حيوانات آزمايشگاهي و يا گربه سر و كار دارند، نشان داده شده است.

 ب) مسائلي كه در مورد محيط كار بيمار مطرح است :
 كساني كه آسم شغلي وابسته به مواد حساسيت‌زاي تأئيد شده دارند بايد از چنين محيطهايي دور شوند. افتراق ما بين آسم شغلي ناشي از مواد حساسيت‌زا۱ با آسم شغلي ناشي از مواد محرك۲، به‌علت داشتن درمانهاي متفاوت، مهم است. افراد داراي آسم ناشي از مواد حساسيت‌زا حتي با مقادير كم اين مواد، دچار واكنش مي‌شوند و اصلاً نبايد در آن محيط قرار بگيرد ولي افراد داراي آسم ناشي از مواد محرك، مي‌توانند در همان ساختمان كار كنند اما آنها را بايد به جايي برد كه با مقادير زياد اين مواد، مواجهه نداشته باشند و يا از وسايل محافظتي استفاده كنند. پيگيري بيماران نشان داده است كه اكثر بيماران آسم شغلي حتي اگر سالها پس از اجتناب از مواجهه، بررسي شوند، به‌طوركامل بهبود نيافته‌اند و اين امر اهميت تشخيص به‌موقع و سريع را مشخص مي‌كند.
 در صورتيكه بيمار با وجود درمان دارويي مناسب، هنوز هم دچار افزايش غيراختصاصي پاسخ‌دهي راه‌هاي هوايي باشد، ممكن است به محدود كردن مواجهات محيطي وي با عوامل آغاز كننده غيراختصاصي آسـم مانند: هـواي سرد، دود، گرد و غبار و همچنين محدود كردن فعاليت بيمار، نياز باشد.

 پ) مسائلي كه در مورد ديگر كارگران مطرح است :
 اگر در محيط كاري، فردي مبتلا به آسم شغلي باشد، اين يك زنگ خطر است و بايد خطر بروز آسم شغلي را با استفاده از تغيير در روش كار و بهبود تهوية هوا، كاست.

بقیه در ادامه مطلب

تشخيص بيماري و ارزيابي باليني

 الف) چه افرادي بايد از نظر آسم شغلي بررسي شوند؟

 در تمامي بالغيني كه با علائم و نشانه‌هاي انسداد راه هوايي مراجعه مي‌كنند، بايد احتمال وجود آسم شغلي در نظر گرفته شود. بسياري از افراد كه دچار آسم شغلي هستند در ابتدا به‌عنوان COPD تلقي مي‌شوند زيرا انسداد مجاري هوايي، تا حدودي ثابت بوده و بسياري از آنها سيگاري هستند و زماني كه عامل مواجهه، برطرف شود ماهيت آسمي بيماري، وضوح بيشتري پيدا مي‌كند. بهترين راه غربالگري اين موضوع آن است كه از كارگران سئوال شود كه آيا علائم بيماري آنها در ايام تعطيل بهتر مي‌شود يا خير و چند روز طول مي‌كشد تا بهبودي حاصل شود. در صورتيكه از بيمار بپرسيم آيا علائم آسم، سر كار، بدتر مي‌شود يا خير؟ معمولاً فايده‌اي ندارد زيرا بيشتر بيماران مبتلا به آسم شغلي، فقط پس از اتمام كار و شبها، دچار علائم مي‌شوند.

 ب ) شرح حال :

 شرح حال در شناسايي آسم شغلي اهميت زيادي دارد و در طي اخذ شرح حال بايد رابطه زماني ما بين مواجهه اخير و بروز علائم تنفسي، جستجو شود.

 در صورتيكه يكي از حالات زير موجود باشد، رابطه بين علائم آسم و محيط كار، مورد سوء ظن قرار مي‌گيرد:

 - علائمي كه صرفاً هنگام كار، بروز مي‌نمايند.
 - علائمي كه در تعطيلات آخر هفته، رفع مي‌گردند.
 - علائمي كه در هر شيفت كاري به تناوب، تكرار مي‌شوند.
 - علائمي كه در طي هفتة كاري، مرتباً بر شدت آنها افزوده مي‌گردد.
 - علائمي كه پس از تغيير محيط كار، رفع مي‌گردند.

 در طي اخذ شرح حال، بايد احتمال تماس و مواجهه با تمامي عوامل ايجاد كننده آسم چه در محيط كار و چه در درون محيط منزل، پرسيده شود.
 شرح حالي كه اختصاصاً در رابطه با شغل فرد است، علاوه‌بر عنوان شغل بايد شامل مسئوليتهايي باشد كه فرد در برابر آن شغل داراست. در شرح حال بايد شدت و ميزان مواجهه نيز بررسي شود و خصوصيات شغلي، تشريح شود و عوامل آب و هوايي و موقعيت جغرافيايي، مدنظر قرار گيرند. به‌علاوه بايد كارگران ديگري كه دچار علائم تنفسي حمله‌اي شده‌اند نيز شناسايي شوند و از آنها شرح حال شغلي كامل و مبتني بر زمان، اخذ شود.

 در اخذ شرح حال سابقه طبي بيمار بايد بر شرح حال آسم، داروهاي فعلي و قبلي (مانند تناوب مصرف و نحوة استفاده از آنها در محل كار)، شرح حال مراجعه به اورژانس و انتوباسيون، تأكيد كرد.
 بيماريهايي نظير: آسم دوران كودكي، رينيت آلرژيك، درماتيت آتوپيك و مسايل ديگر تنفسي مانند COPD، ممكن است براي پرسشنامة شرح‌حال داراي اهميت باشند.

بقیه در ادامه مطلب

آسم شغلي 1 (تعريف و انواع ،پاتو فيزيولوژي وساز وكارهاي بروز آسم شغلي،عوامل ايجاد كننده )

تعريف آسم شغلي و انواع آن

 براساس تعريفي كه Bernstein و همكارانش در سال ۱۹۹۳ ارائه كردند، آسم شغلي به نوعي از بيماري اطلاق مي‌شود كه در اثر مواجهه با وضعيتهاي خاص يا عوامل معين مرتبط با محيطهاي كاري، محدوديت تغييرپذير جريان هوا يا افزايش حساسيت مجاري هوايي، وجود داشته باشد ولي اين موضوع در خارج از محيط كار، صدق نكند. با در نظر گرفتن اين تعريف، ۲ دسته‌بندي كلي براي آسم شغلي، مطرح مي‌شود كه در ذيل آمده است.

 ۱- آسم شغلي آلرژيك يا آسم شغلي با دورة تأخيري :
 اين دسته كه به‌طور كلاسيك همان آسم شغلي، ناميده مي‌شوند در اثر واكنش ايمونولوژيك و پس از يك دورة تأخيري، ايجاد مي‌گردند و در اكثر موارد به‌علت مواجهه شدن با مواد داراي وزن مولكولي زياد و بعضي از مواد داراي وزن مولكولي كم، بروز مي‌نمايد كه در اين واكنش، معمولاً IgE، نقش دارد. البته موادي مانند ايزوسيانات‌ها كه باعث آسم شغلي مي‌شوند ولي مكانيسم ايمونولوژيك در آنها مشخص نيست و بدون واسطه IgE انجام مي‌گردد نيز در اين دسته قرار مي‌گيرند.

 ۲- نشانگان اختلال كاركردي راه‌هاي هوايي تحريك‌پذير يا آسم شغلي ناشي از مواد محرك :
 اين دسته معمولاً بدون تأخير ايجاد مي‌گردند و در اين حالت، راه‌هاي هوايي پس از استنشاق حاد مقادير زيادي از عوامل سمي مانند: دي اكسيد گوگرد، اسيد سولفوريك، آمونياك يا دود، دچار تنگي و پاسخ‌دهي بيش از حد مي‌شوند. بايد توجه داشت: بيماراني كه از پيش دچار آسم و پاسخ دهي بيش از حد راه‌هاي هوايي بوده و به‌دنبال تماس با عوامل محرك يا فيزيكي مانند ورزش و هواي سرد، دچار اسپاسم نايژه‌اي مي‌شوند، در تعريف RADS نمي‌گنجند.
 در صورت مواجهة مجدد با غلظت كم همان ماده، واكنشي بروز نمي‌كند كه اين امر مبين عدم دخالت واكنش ايمونولوژيك است.
 شايان ذكر است كه بعضي از مؤلفين، دسته سومي را نيز تحت عنوان آسم شغلي احتمالاً ناشي از مواد محرك در نظر گرفته‌اند و دورة تأخيري و تحريك اين دسته در زمانهايي بروز مي‌نمايد كه فرد با مقادير اندك و غيرمحرك، تماس داشته باشد.
 براي مثال: فورمالدئيد، گلوتارالدئيد و كلرامين در استخرهاي شنا و محلهاي كار آلوده با باكتريها و قارچها.
 نوع ديگري از تنگي تغييرپذير مجاري هوايي وابسته به كار نيز وجود دارد كه در اثر مواجهه شغلي با مواد آلي مانند: پنبه، بذركتان شاهدانه ، كنف هندي و بعضي از غلات، بروز مي‌نمايد. بيشتر متخصصين، بيماري راه‌هاي هوايي ناشي از ذرات آلي را اختلالي شبه آسم مي‌خوانند و آن را از آسم حقيقي، مجزا مي‌دانند. علل اين تمايز را مي‌توان در عدم وجود ائوزينوفيلي در راه‌هاي‌ هوايي، فراواني كمتر افزايش پاسخ‌دهي راه‌هاي هوايي، تمايل به بروز برونشيت مزمن جستجو كرد.


پاتوفيزيولوژي و سازوكاربروز آسم شغلي

بقیه در ادامه مطلب

پزشکان می گویند اطرافیان با پرسیدن سه سؤال ساده می توانند سکته مغزی را تشخیص دهند

بقیه در ادامه مطلب