فهرست مطالب مورد بحث :
طرز عملکرد راکتور های هسته ای
بررسی حادثه چرنوبیل
1-موقعیت نیروگاه هسته ای
2-تاریخچه نیروگاه
3-طرز عملکرد راکتور
4- حادثه چرنوبيل چگونه و برای چه اتفاق افتاد؟
5-شرح حادثه و اثرات آن بر طبیعت و کارکنان نیروگاه

• طرز عملکرد راکتورهای هسته ای

دررآکتورهای هسته ای از طریق شكافت هسته اي گرما تولید می شود.شکافت اورانیوم نوترون های زیادی آزاد می کند.نوترونهایی که از فرآیند شکافت آزاد می شوند، بسیار سریع هستند .از این رو در اکثر رآکتورها قسمتی به نام کند کننده نوترون وجود دراد که در آن از سرعت نوترونها کاسته شده و در نتیجه نوترونها به راحتی جذب می شوند. نام گذاری این نوترونها به نوترونهای گرمایی یا نوترونهای کند به همین دلیل است. مقدار انرژی گرمایی در رآکتوریک پارامتر بحرانی است و کنترل آن با تنظیم تعداد میله های کنترل درون رآکتور صورت می گیرد. میله کنترل از مواد جذب کننده نوترون ساخته شده است.رآکتوری که از کند کننده استفاده می کند، رآکتور گرمایی یا رآکتور کند نامیده می شود .
مواد رایج کند کننده عبارتند از :آب معمولی ،آب سبک، آب سنگین و گرافیت( البته گرافیت مشکلات فراوانی را به وجود می آورد و بسیار خطرآفرین است، مانند حادثه انفجارچرنوبیل)
رآکتورهایی که از کند کننده استفاده نمی کنند، رآکتورهای سریع خوانده می شوند. در این نوع رآکتورها فشار ذرات نوترون بسیار بالا است و از این رو می توان برخی واکنش های هسته ای را که ترتیب دادن آنها در رآکتور کند بسیار مشکل است در آنها انجام داد.

• موقعيت نيروگاه هسته اي چرنوبيل

ايستگاه چرنوبيل نزديك شهر پريپت ،اوكراين و 18 كيلومتري شمال غربي شهر چرنوبيل، 16كيلومتري مرز اوكراين و بلاروس و 110كيلومتري شهر كيو قرار دارد.

• تاريخچه نيروگاه چرنوبيل

قرار داد ساخت نیروگاه چرنوبیل مربوط به سال 1966 میشود که دولت حاکمه شوروی سابق تصمیم به گسترش تولید برق هسته ای کرد.شش رآکتور هزار مگا واتی RBMK برای ساخت نیروگاه طراحی شد. واحد 1 در 1977 ساخته شد، در نوامبر 1996 از چرخه مصرف خارج شد واحد 2 اولین بار در سال 1978 به شبکه متصل شد ولی فعالیتش در سال 1991 بعلت آتش سوزی متوقف شد و درسال 1999 اولیای امور اوکراین تصمیم گرفتند آنرا به کل تعطیل کنند.واحد 3 در 1981 راه اندازی شد،که فعالیتش بارها برای تعمیر و بازرسی تا 1997 متوقف شد و در ژوئن 2000 مسئولین اکراینی تصمیم گرفتند آنرا در دسامبر همان سال برای همیشه تعطیل کنند.
واحد 4 که در همان محل واحد 3 احداث شده بود در دسامبر 1983 تکمیل و در مارس 1984 مورد بهره برداری قرار گرفت . واحدهای 5 و 6 در زمان حادثه در حال ساخت بودند که البته هیچگاه به اتمام نرسیدند.

• طرز عملكرد راكتور چرنوبيل

در این رآکتور 1660 قطعه کربنی وجود دارد که در بین آنها لوله های منتقل کننده حرارت وکانالهای کنترل قدرت رآکتور قرار گرفته است.شکافت انرژی صورت می گیرد و آب به عنوان ماده ناقل حرارت از پایین به بالا تحت فشار تزریق می شود.این عمل دمای زیادی را از سطح کپسولهای سوخت به آب انتقال داده و آب را به بخار تبدیل می کند و به این ترتیب اب از قسمت بالائی منطقه فعال رآکتور،رآکتور را ترک می کند.آب که به بخار تبدیل شد با خروج از رآکتور به توربین وارد می شود و باعث چرخش توربین و در نهایت چرخش ژنراتور می شود که در نهایت به تولید انرژی الکتریکی می انجامد.آب پس از این مرحله خنک سازی شده و دوباره به سیکل بازگشت داده می شود.این گونه رآکتورها به رآکتورهای جوششی معروف هستند.در زمانی که فرایند شکافت انجام می پذیرد قسمت از گرمای حاصله (درحدود 5درصد) به کند کننده نوترون منتقل می گردد . در رآکتورهای کادندواز آب به عنوان کند کننده استفاده میشود،این آب توسط پمپهایی از رآکتور خارج و مورد سرد سازی قرار می گیرد و به صورت متناوب دمای آن در حدود 70 درجه سانتیگراد حفظ می گردد. اما در رآکتور چرنوبیل، کربن به عنوان کند کننده مورد استفاده قرار می گرفت . کربن از سیستم خنک کننده خوبی برخوردار نبود و دمای آن بسیار بالا در نظر گرفته شده بود.

در برخی مشاغل به سبب شرایط کار ، نوع فعالیت و هم چنین تولید یا مصرف مواد گوناگون ، کارکنان در معرض عوامل بیولوژیکی زیان آور و
در نتیجه ابتلا ء به بیماریهای عفونی قرار دارند . این بیماریها ، با توجه به عامل به وجود آورنده به پنج دسته تقسیم می شوند :
-1 بیماریهای ناشی از ویروسها مثل هپاتیت ویروسی و هاری.
-2 بیماریهای ناشی ا ز باکتریها مانند سیاه زخم ، برسلوز ، کزاز ، سل گاوی و ...
-3 بیماریهای ناشی از ریکتزیاها مانند تب کیو .
-4 بیماریهای ناشی از قارچها مثل هیستوپلاسموز و آسپرژیلوس .
-5 بیماریهای ناشی از انگلها مثل کرم قلابدار .
ذیلاً برخی از این بیماریها شرح داده می شود :
: B هپاتیت ویروسی
از جمله بیماریهای عفونی است که با علائم عمومی و گوارشی و آسیب های
کبدی شناخته می شود . علائم بیماری شامل ضعف ، درد ماهیچه ای ، سردرد ، تهوع ،
استفراغ ، درد شکم ، بی اشتهایی و به تدریج علائم یرقان از قبیل زردی و خارش در
پوست می باشد ادرار بیمار تیره و مدفوع کم رنگ می شود . کبد بیمار نیز دردناک و بزرگ
می شود . انتقال این بیماری معمولاً از راه پوست و در اثر تماس با خون و وسایل یا لباس
آلوده صو رت می گیرد . خراشهای کوچک و زخمهای پوستی نیز در این انتقال موثرند . همچنین در صورت آلودگی دست ها ، انتقال از راه
دهان نیز وجود دارد.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی HSE امور
این بیماری درمان اختصاصی ندارد و در بیشتر موارد بیماری سیر نسبتاً خفیفی را طی می کند ولی با این حال مواردی از مرگ مشاهده
شده است . اقدامات لازم برای پیشگیری از این بیماری عبارتند از :
رعایت کامل نکات بهداشتی هنگام کار با مواد یا وسایل آلوده ، استفاده از دستکش و ....

بقیه در ادامه مطلب

فرسودگی شغلی وضعیتی است که به دلیل کار زیاد و طولانی مدت، شخص احساس خستگی شدید و بی رمقی ميكند.

 نشانه های فرسودگی شغلی :

 1- فرسودگی جسمی = قدرت کار کردن کم , سردردهای مکرر, تهوع , اختلال در خوابیدن , از دست دادن اشتها
 2- فرسودگی هیجانی = افسردگی , احساس در ماندگی و احساس به دام افتادن در کار و شغل
 3- افسردگی نگرشی = بد گمانی و سوء ضن نسبت به دیگران و همچنین نگرش منفی و حقیر کردن خود یا سایرین .
 4- اينگونه اشخاص احساس پیشرفت کم دارند و فرض می کنند در آینده نیز پیشرفتی نخواهد داشت.

 شاخصهاي فرسودگی شغلی :

 1- شاخصهای هیجانی : بی علاقه شدن نسبت به شغل خود , افسردگی , احساس درماندگی و ناتوانی , احساس مورد تأیید و تشویق قرار نگرفتن , احساس جدایی از دیگران و بیگانگی , احساس بی تفاوتی , ملالت و بیزاری
 2- شاخصهای نگرشی : بد بینی , بی اعتمادی نسبت به مدیریت سازمان و محل کار خود , گله مندی و بدگمانی
 3- شاخصهای رفتاری : تخریب پذیر و پرخاشگر بودن , کناره جویی از دیگران , کاهش توانایی برای انجام دادن وظایف شغلی , محدود شدن فعالیت های اجتماعی و افزایش مشکلات با مسئولان , رؤسا و همکاران و خانواده .
 4- شاخصهای روانی : احساس خستگی , ابتلا به دردهای عضلانی , سردرد , اختلال در خوابیدن و اختلال گوارشی و سرما خوردگی های مکرر.
 5- شاخصهای سازمانی : کاهش رسیدگی به خواسته های ارباب رجوع , تنزل ابعاد اخلاقی و معنوی , افزایش تعداد موارد خلافکاری , غیبت از کار , ترک شغل و سوانح و حوادث در کار.

 علل فرسودگی شغلی :

بقیه در ادامه مطلب

(Occupational Health And Saftey Assessment Series) به معناي «مجموعه ارزيابي ايمني و بهداشت حرفه اي» است. و OHSAS-18001:1999 نام نظام جهاني مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي مصوب) IS0 سازمان بين‌المللي استاندارد) است و عبارت است از نيازمنديهاي نظام مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي، تا يك سازمان بتواند بخوبي مخاطرات مربوط به ايمني و بهداشت حرفه اي را كنترل كند و يك محيط سالم و ايمن كاري را به وجود آورد و عملكرد خود را بهبود بخشد. توجه به استاندارد‌هاي نظام OHSAS 18001 از سال آخر دهه 1990 ميلادي آغاز شد و سازمانهاي عمومي و خصوصي زيادي در سطح دنيا با اجراي آن گزارش كردند كه اجراي اين نظام باعث بهبود ايمني و بهداشت محيط كارشان شده و هزينه‌هاي ضايعات را نيز به شدت كاهش داده است. اصولاً هدف از اسقرار نظام ايمني و بهداشت شغلي، سالم‌سازي محيط كار و بهبود عملكرد سازمان در زمينه ايمني و بهداشت شغلي از طريق پيشگيري آسيبها و خطرات است.

1ـ ضرورت استقرار نظام مديريت ايمني و بهداشت شغلي در يك سازمان

عوامل زيان‌آور زيادي در محيطهاي كاري مختلف وجود دارند كه منجر به ضايعات انساني و مادي فراوان مي‌شوند. رعايت نكات ايمني و بهداشت كار باعث سالم و بي‌خطر شدن محيط‌هاي كاري و كنترل ضايعات مي‌شود. اصولاً ايمني را ميزان فرار از خطر و دور كردن آسيبها تعريف كرده‌اند. رشته مهندسي ايمني و حفاظت رشته با ارزش، وسيع و گسترده‌اي است كه مجموعه تدابير، ‌فنون، شيوه‌ها و اصولي را در بر مي‌گيرد كه با به كار بردن آنها مي‌توان نيروي انساني و سرمايه را در مقابل خطرات مختلف و محتمل در محيط‌هاي كار به نحو موثري حفظ و حراست كرد و در نتيجه محيط‌هاي كاري بي‌خطر و سالمي جهت افزايش كارايي كاركنان و سودآوري سازمان ايجاد كرد و خطرات و آسيبهاي محيط كار را به حداقل خود رسانيد. أشنا شدن با عوامل و عناصر زيان‌بخش و خطرات محيط كار و نحوه مقابله با آنها باعث مي‌شود كه نيروي انساني شاغل در محيط كار احساس امنيت كند و كارآيي‌اش افزايش يابد، همچنين وجهه، اعتبار و ارزش سازمان در انظار عمومي ارتقا پيدا كند

شناخت آثار سوء مواد شيميايي، گازها، تشعشعات وساير عوامل فيزيكي و شيميايي زيانبخش محيط كار روي بدن انسان و حوادث ناشي از كار با وسايل و ماشين‌آلات، پيش‌بيني تدابير، فنون و وسايل ايمني لازم را براي هر يك از موارد مذكور ضروري و اجتناب‌ناپذير مي‌سازد. هر اقدام ايمني و بهداشت شغلي باعث ارتقاء سطح نسبي ايمني در سازمان مي‌شود. بررسيهاي انجام شده پيرامون چگونگي وقوع حوادث در صنايع مختلف نشان داه است كه علت اصلي آنها وجود((شرايط ناايمن» و «اعمال ناايمن» است كه خود ناشي از سوء مديريت و برخوردهاي موردي و موضعي (و نه نظام گرايانه، بنيادي و راهبردي) با فعاليتهاي ايمني است.
ضمناً بايد توجه داشت كه آسيبها و خطرهاي محيطهاي كاري محدود به حادثه نمي‌شود. حادثه اثرات سوء آني و فوري بر روي نيروي انساني و عوامل مادي برجا مي‌گذارد: حال آن كه عواملي هستند كه تاثير‌هاي سوء درازمدت بر سلامت انسان و محيط‌زيست مي‌گذارد كه شايد تاسالها قابل تشخيص نباشند كه آنها را بيماري (عمدتاً بيماريهاي حرفه‌اي و امراض شغلي يعني بيماريهايي كه به سبب نوع كار عارض انسان مي‌شود) مي‌نامند.

به دنبال اين تفكر و با تمركز بر شناخت عامل بالقوه آسيب‌رسان (اعم از حادثه و بيماري). به عنوان نقطه آغازين بررسي در امور ايمني بهداشت كار و محور قرار دادن انسان به عنوان كليد پيشرفت و تعالي سازمان، نظامي برقرار شده است كه گردانندگان آن بايد برنامه ريزي، سازماندهي، نظارت و كنترل همزمان را بر حوادث و همچنين بيماريها و در نتيجه ايجاد يك محيط سالم و ايمن كاري، داشته باشند.

اصولاً امروزه بسياري از سازمانها براي هدايت و هماهنگ‌كردن فعاليتهاي هدفمند و نظام‌گراي خود از نظامهاي مختلف جهاني مديريت استفاده مي‌كنند. در هر يك از اين نظامهاي مديريت، رضايت گروه خاصي بيش از سايرين مورد توجه قرار گرفته است. اين گروهها مي‌توانند مشتريان، كاركنان، صاحبان شركتها و سهامداران، عرضه‌كنندگان، پيمانكاران، جامعه، گروههاي مستقل و دولت باشند كه به عنوان گروههاي دينفع يا علاقمند شناخته شده‌اند. بنابراين اگر قرار باشد رضايت همه گروههاي علاقمند را فراهم كرد، بايد به فعاليتها از جنبه‌هاي مختلف نگاه شود. اين خود مستلزم استقرار نظام مديريت و بهداشت شغلي نيز به عنوان يكي از راههاي جلب رضايت بيشتر

گروههاي علاقمند و پيشگيري از ضرر و زيان است.

بقیه در ادامه مطلب

تكنولوژى ساختمان هوشمند امكانات متنوع و گسترده اى در اختيار مى گذارد كه هر شخص نسبت به علاقه و سليقه خود مى تواند از تمامى يا تنها بخشى از آن بهره مند گردد. با كمك اين تكنولوژى تمامى وسايل و تجهيزات داخل ساختمان، بر حسب خصوصيات محل و نياز استفاده كننده گان، توسط صفحه اى نمايش داده ميشوند و از همانجا قابل كنترل و مديريت هستند.ويژگى منحصر به فرد اين تكنولوژى، ايجاد هماهنگى و يكپارچه سازى بين كليه سيستمهايى است كه تاكنون به صورت منفرد استفاده ميشده اند و بدين ترتيب در محدوده وسيعى امكان طراحى، نصب و استفاده ميدهد. از فوايد اصلى اين تكنولوژى در كنار ايجاد راحتى و امنيت بيشتر، مى توان به صرفه جويى در مصرف انرژى اشاره كرد.فلسفه اصلى تكنولوژى ساختمان هوشمند بر اساس محوريت بخشيدن به شخص استفاده كننده و نيازهاى او پايه ريزى شده، به درخواستهاى امروز و آينده پاسخى ساده و مناسب ميدهد و قابليت هماهنگ شدن با تكنولوژهاى بعدى را داراست.


 چه وسايل و تجهيزاتی قابل کنترل هستند؟

روشنايی
در ساختمان هوشمند منابع نور اعم از چراغ سقفی، ديواری، روميزی، چراغهای رنگی تزئينی، فلورسنت و لامپهای LED همگی به تفكيك يا گروهی قابل كنترل هستند.با این روش ميتوان بدون نياز به سرکشی به تمامی چراغها از وضعيت تك تك آنها اطلاع حاصل نمود و آنها را "روشن-خاموش" يا "Dim" كرد.

 سيستم ايمنی
ساختمان هوشمند قابليت مديريت سيستم دزدگير، دوربينهای مداربسته و حسگر اثر انگشت (Biometric System) را داراست. از مزيتهای اصلی ميتوان دقت بالا، قابليت کنترل از راه دور، امکان ارسال SMS بروی تلفن همراه ، منطقه بندی فضای تحت پوشش (Zone) و تشخيص دود و آب گرفتگی را نام برد.

در، پنجره، پرده، كركره و سايه بان
با يك لمس روی صفحه کنترل، پرده و كركره (نصب شده در داخل يا خارج) و سايبان ها به سادگی قابل كنترل ميباشند. هنگام ترك ساختمان با يك نگاه به صفحه نمايش از وضعييت باز و بسته بودن كليه درها و پنجره ها آگاه شويد. كنترل در ها با استفاده از حسگر اثر انگشت و كارتهای مغناطيسی بصورت مركزی، علاوه بر ايجاد ايمنی بيشتر امكان طبقه بندی و زمان بندی دسترسی به ساختمان را بوجود می آورد.

سيستمهای گرمايشی سرمايشی و تهويه مطبوع
در ساختمان هوشمند، ميتوان دمای اتاقها را به تفكيك و به طبع نياز تنظيم نمود. همچنين مشروط كردنِ رويه كار سيستم به حضور ساكنين در ساختمان تاثير بسزايی در كاهش مصرف انرژی خواهد دارد.

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

با توجه به رشد شتاب توسعه صنعت در بخشهای گوناگون و لزوم تعمیر و نگهداری دستگاهها و ماشین آلات به ویژه در صنعت نفت و مشكلات حاصل از آن علی الخصوص آلودگی محیط زیست- اثرات گلخانه ای وگرم شدن دمای كره زمین و... ، جهت رفع نیاز وبهبود اوضاع صنعتی و جلوگیری از آسیب رسیدن به جامعه انسانی و در نتیجه توسعه متوازن در همه ابعاد از جمله  رفاه عمومی- بهداشت- آموزش- تغذیه سالم و اهمیت بسیار بالای H.S.E  در صنعت وسلامتی مبرم و همه جانبه اجتماع ومنابع انسانی به عنوان بزرگترین سرمایه توسعه وترقی وتحول ، «تخصص » یكی از امور بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

بر این اساس دو رشته آكادمیك جدید- كه البته سالهاست بصورت تجربی در صنعت مورد بهره برداری واقع می شود- در دانشگاه صنعت نفت ایجاد شده كه در مقایسه با سایر رشته های دانشگاهی بسیار جوانتر و شاید ناشناخته تر باشد. این رشته در كنار رشته های صنایع بالادستی  نفت ازجمله مهندسی اكتشاف-استخراج –مخازن هیدروكربوری-حفاری ومهندسی بهره برداری به عنوان یك مكمل بسیار اثرگذار محسوب میشود كه بدون این رشته سایر رشته ها ی نفتی جهت رسیدن به سر منزل مقصود باز می مانند ود رصنایع پایین دستی نفت از جمله مهندسی پالایش-مهندسی پتروشیمی وپلیمر وطراحی فرآیند و...هم از اهمیتت بسیار بالیی برخوردار بوده تا جاییكه بسیاری از كارشناسان براین باورند كه با توجه به وسعت كاربرد وقلمرو كارائی این رشته در تمام حوزه های نفت وگاز وپتروشیمی و... این رشته را باید زیرمجموعه مهندسی نفت به شمار آورد وتحت عنوان «مهندسی نفت- گرایش:ایمنی و بازرسی فنی»   به صورت رسمی شناخته شود.

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.