هواي پاك مايه شادماني زندگي بشري است كه نياز به آن بيش از نياز به غذا و آب مي باشد. صنعت مدرن امروز، باعث توليد گازها و ذرات زيادي مي شود كه هواي آزاد را آلوده مي كنند. در گذشته زغال در صنعت باعث توليد دي اكسيد گوگرد زيادي مي شد، ولي امروز به دليل محتويات كم گوگرد در زغال، سوخت آن مشكلات زيادي توليد نمي كند ولي وسايل نقليه موتوري مشكل اساسي هستند كه دي اكسيد نيتروژن و ذرات آلي غير قابل تجزيه توليد مي كنند كه تحت اثر اشعه خورشيد به ازن تبديل مي شود كه مهمترين آلوده كننده هوا مي باشد. گاز دي اكسيد نيتروژن ( NO2 ) هوا را به رنگ قهوه اي در مي آورد و اين وضعيتي است كه بسياري از شهرها در فصل تابستان با آن مواجه هستند . ذرات ريز كه در اثر سوخت موتورهاي بنزيني و گردوغبار جاده اي، دود حاصل آتش سوزي و گرده هاي گياهان توليد مي شود عامل آلودگي هوا در روزهاي زمستاني است .

 تعريف آلودگي هوا:
 آلودگي هوا يعني افزايش ميزان گازهاي سمي و ذرات ريز جامد و مايع در هوا در غلظت هايي كه تهديد كننده سلامتي هستند .

 منابع آلودگي هوا:
 مهمترين منابع آلودگي هوا عبارتند از :
 1- وسايل نقليه
 2- كارخانجات صنعتي
 3- دود ناشي از آتش سوزي
 4- گرده هاي گياهان
 5- طوفانهاي شن و ماسه روان
 6- طوفان ،گردوغبارو فعاليت آتشفشانها و آتش سوزي جنگل

 مهمترين آلوده كننده هوا :

بقیه در ادامه مطلب

قبل از جنگ جهاني دوم بيش از 80000 ماده شيميايي كشف شد كه ازميان آنها ، بيشتر نفت و قطران زغال سنگ براي ساخت سلاح هاي شيميايي مورد استفاده قرار گرفت . مشكل اين است كه اين مواد از نظر ايمني به ندرت مورد آزمايش قرار مي گيرند اما بدون رضايت و آگاهي ما از خطرات آنها به غذا و آب و محصولات اضافه مي شوند طبق تحقيقات انجمن ملي امريكا،هيچ اطلاعاتي براي بيش از 80 درصد از مواد شيميايي كه هر روز استفاده مي شود ، وجود ندارد . كمتر از 20 درصد مواد به خاطر اثرات مزمن و موتاژنيك تست شده اند . اين تستها هم اغلب روي مواد شيميايي به طور جداگانه انجام مي شود و تستي روي تركيب مواد شيميايي كه روزانه با آنها در تماس هستيم انجام نمي شود .كلر كه در سلاح هاي شيميايي استفاده مي شد امروزه در پاك كننده هاي مخازن و به عنوان دترجنت هاي ظرفشويي و …. استفاده مي شود، و مي تواند كشنده باشد و تماس باآن بدون دستكش ، ماسكهاي تنفسي و سيستم تهويه مجاز نمي باشد . كلر در آبهاي نوشيدني – استخرهاي شنا ، جكوزي ها و…. وجود دارد . ماده مصرفي ديگر فلورايد است كه فوق العاده سمي بوده و فايده چنداني هم ندارد . بيشتر شوينده هاي خانگي شامل موادشيميايي سمي هستند . آمونياك تقريباَ در همه آنها وجود دارد و اگر با سفيد كننده ها تركيب شود تبديل به كلرآمين مي شود كه كشنده است . دولت تائيد ميكند كه محصولات شوينده خطرناكند و بر طبق قوانين و مقررات (كنترل و نظارت ) بايد روی آنها برچسب هايي زده شود كه نمايانگر قابليت اشتعال -خورندگي – سميت و … مواد باشد . يك ميليون سم در كانادا هر سال در نتيجه استفاده از محصولات شوينده خانگي ايجاد می شود .كه برخي از آنها كشنده هستند .
ضدعفوني كننده ها معمولاَ با پايه فنول يا كرزول هستند كه پايانه هاي عصبي را بي حس مي كنند.

بقیه در ادامه مطلب

سم شناسی شغلی :

در سم شناسی شغلی افراد با مواد شیمیایی که در محیط کار یافت می­شوند ، سر و کار دارند . کارگران صنعتی ممکن است در طی تهیه ، تولید یا بستهبندی این مواد یا به واسطه استفاده از آنها در محیط شغلی ، در معرض تماس با آنها قرار بگیرند . به عنوان مثال کارگران کشاورزی ممکن است در معرض مقادیر مضر حشرهکش قرار بگیرند . تأکید عمده سم شناسی شغلی در جهت شناسایی عوامل مسئول ، تعیین وضعیتهای منجر به مصرف بی­خطر آنها و پیشگیری از جذب مقادیر مضر آنها میباشد . حدود تعیینکننده­ای جهت مشخص نمودن غلظتهای ایمن بسیاری از مواد شیمیایی در محیط کار طرح ریزی شدهاند تا حالات گوناگون تماس ، مشخص گردد.که عبارت است از:

بقیه در ادامه مطلب

چـرخـه خـواب و بـیــداری، فـعالیت و اسـتـراحت، حرارت بدن، بـرون ده قـلـب، مـصـرف اکسیژن و مـیـزان ترشح غدد درون ریز توسط ساعت بیولوژیک بدن تنظیم می گـردنـد. سـاعــت بیولوژیک مختص انسانها نبـوده و تـمـام مـوجـودات زنـده از بــاکتری ها گرفته تا خود انـسـانها واجد چنین ساعتی میباشند. در تنظیم ساعت بیولوژیک بدن 3 عضو با یکدیگر همکاری میکنند:

 1- گیرنده های نور واقع در چشمها
 2- بخشی از هیپوتالاموس بنام SCN
 3- غده صنوبری

 هنگامی که نور (بطور طبیعی نور خورشید) به چشمها میرسد گیرنده های نور آن را به هیپوتالاموس مغز مخابره میکنند سپس هیپوتالاموس به غده صنوبری که چشم سوم نیز نامیده میشود، فرمان میدهد که ملاتونین ترشح کند. در واقع تولید ملاتونین نسبت به دو عامل نور و حرارت حساس میباشد. هنگامی که نور و حرارت کاهش می یابد ما احساس خواب آلودگی خواهیم کرد چرا که تولید ملاتونین افزایش می یابد. ملاتونین در غیاب نور و در شب تولید میگردد بطوری که میزان ملاتونین در شب 10 برابر میزان آن در روز میباشد. میزان ترشح و تولید ملاتونین در افراد مسن کاهش می یابد. از این رو آنها صبها زودتر از خواب برمیخیزند. بر هم خوردن تنظیم ساعت درونی و ناهمخوانی آن با محیط پیرامون و شبکه اجتماعی منجر به بروز بی خوابی مزمن، هواپیمازدگی و اختلال خواب درشاغلینی که در دو شیفت کار میکنند، میگردد.

 شما میتوانید با اندازه گیری دمای بدن و سطح هوشیاری خود در طی شبانه ریز پی ببرید که آیا جزو دسته سحر خیزها میباشید و یا شب زنده داران. در جه حرارت بدن افراد سحر خیز معمولا در پیش از ساعت 8 بعد از ظهر کاهش می یابد. این افراد از لحاظ آناتومی انعطاف ناپذیر بوده و اوج حرارت بدن و سطح هوشیاری آنان در اوایل بعد از ظهر می باشد. اما افراد شب زنده دارانطباق پذیری بیشتری دارند. در افراد سحر خیز ملاتونین کمتری ترشح میگردد بنابراین بیشتر در معرض اختلالات خواب قرار دارند.

 مترونوم بدن

بقیه در ادامه مطلب

وقتی نوبت به درد عضلانی می رسد، به طور کل دو نوع درد داریم: یک درد هست که قابل تحمل است و می توانید با آن کنار بیایید و درد دیگری هم هست که به هیچ وجه نباید نادیده اش بگیرید.
 اگر نتوانید این دو موقعیت را از هم تشخیص دهید، ممکن است خیلی برایتان مشکل ساز شود چون آسیب دیدگی هایی هست که اگر بطور مداوم تشدید شوند، مطمئناً نیاز به زمان استراحت طولانی مدتی پیدا می کنند.
 یاد گرفتن تفاوت این دو درد، به خصوص اینکه بفهمید برای چه دردهایی باید احساس خطر کنید، به شما کمک می کنند همچنان به تمریناتتان ادامه دهید و از آسیبدیدگی ها هم دور بمانید.
 اگر احساس مشکل می کنید و مطمئن نیستید چه اتفاقی برایتان افتاده است، حتماً در اولین فرصت ممکن به پزشک مراجعه کرده و با او در این مورد مشورت کنید.

در زیر به 8 مورد از انواع دردهای بدن که نباید نادیده بینگاریدشان، اشاره شده است

 1) درد ناگهانی سر و گردن

 اگر به طور ناگهانی، مخصوصاً هنگام اسکات زدن با وزنه های خیلی سنگین، در ناحیه سر احساس درد کردید، بلافاصله دست نگهدارید و نگاهی به فرم حرکتتان بیندازید. این درد که نباید از آن غافل شوید، می تواند درنتیجه اورلود رگ های خونی به خاطر فشار تمرین باشد یا اینکه یکی از عضلات درگیر در برخورد با فشار و استرس وارده از طرف وزنه ها، مشکل دارد.
 اگر شما هم از جمله بدنسازانی هستید که در حرکت اسکات با وزنه های شدیداً سنگین کار می کنید، اطمینان یابید که حین حرکت نگاهتان رو به جلو باشد و عضلات شانه و گردن را کاملاً شل و آزاد نگه دارید. اگر حالتتان به اینصورت نباشد، ممکن است مقداری از فشار وزنه ها روی گردن و سر وارد شده و باعث درد جدی در این ناحیه شود.

بقیه در ادامه مطلب

مقدمه
 روشی است که به صورت آزمايشات پاراکلينيکال جهت کشف نارسايي هاي ريوي استفاده مي شود. در بين آزمون هاي عملکرد ريه, آزمون اسپيرومتري بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد که با توجه به اهميتشان طبق ماده 99 قانون کار و مواد 88 و 90 قانون تامين اجتماعي در مورد معاينات دوره اي انجام مي شود. بايد به اين نکته مهم نيز اذعان داشت, که در صنايع جهت بررسي عملکرد ريه, اسپيرومتري مهمترين, در دسترس ترين و کم هزينه ترين آزمون مي باشد.

 اسپيرومتري

 عمل انجام شده توسط دستگاه اسپيرومتر را اسپيرومتري مي نامند. اسپيرومتر دستگاهي است که توسط آن حجمها و ظرفيتهاي ريوي اندازه گيري مي شود. به برگه اي که دستگاه شاخص ها را روي آن ثبت مي کند, اسپيروگرام مي گويند.

 1- اهداف اسپيرومتري :

 1) ارزيابي فعاليت پايه ريه ( افرادي که قرار است در مشاغلي شروع به کار کنند که با مواد آسيب رساننده به ريه سر و کار خواهند داشت, بهتر است قبل از استخدام و شروع به کار مطالعه اسپيرومتري به صورت پايه انجام شود.)

 2) به عنوان تست غربال گري و تشخيص زودرس بيماريهاي ريه که فاقد علائم بارز مي باشند.

 3) پيگيري برخي از بيماريها و پاسخ آنها به درمان.

 4) در بررسي بيماران مبتلا به سرفه مزمن, تنگي نفس يا راديوگرافي غير طبيعي از قفسه سينه.

 5) ارزيابي کلي شدت بيماريهاي انسدادي و تحديدي ريه.

 6) بررسي پاسخ بيمار به داروهاي گشاد کننده برونش.

 7) پيش بيني ريسک اعمال جراحي.

بقیه در ادامه مطلب

سردردهاي شغلي عمدتاً دو نوعند :

 1- سردرد حاد عصبي 
 2- سردرد مزمن 

 مواجهه با مواد شيميايي از طريق كاهش اكسيژن بدن و يا زيادي CO2 در خون باعث گشادي عروق شده و سردرد حاد ايجاد مي كند. 
 علاوه بر نوع حاد، انواع سردردهاي مزمن هم مثل ميگرن مشاهده شده است. اين سردردها به صورت حملات ناگهاني و با علائم اوليه اختلال در بينايي و علائم عصبي ديگر آغاز مي‏گردند. 

 تشخيص سردردهاي شغلي و غير شغلي :

 هنگام برخورد با يك فرد دچار سردرد بايد موارد ذيل به دقت مورد بررسي قرار گيرد :
 •چگونگي شروع سردرد 
 •محل درد 
 •نوع مواردي كه فرد با آنها در ارتباط است 
 •دفعات بروز سردرد 
 •سوابق خانوادگي 
 راهكار خاصي براي تشخيص سردردهاي شغلي وجود ندارد اما مي توان با استفاده از سوابق سردرد در فرد، معاينه دقيق ( در صورت نياز عكسبرداري )، مطالعه آينده نگر و بررسي تغييرات هنگام حذف مواجهه فرد با مواد آلاينده، در خصوص ارتباط شغل با سردرد اظهار نظر كرد. 

 از عواملي كه مي توانند سردردغيرشغلي ايجاد كنند مي توان به موارد زير اشاره كرد:

بقیه در ادامه مطلب

کدام ضایعه، کدام شغل؟

 بیشتر ضایعات پوستی را دردست‌ها می‌بینیم ولی گاهی به علت آلوده شدن لباس‌ها، ضایعات را می‌توان روی قسمت‌های مختلف بدن مشاهده کرد.
 ضایعاتی که در صورت ایجاد می‌شود، بیشتر از طریق دست به صورت منتقل شده‌اند و یا مواد به شکل گاز ، بخار، گردوغبار در هوا پراکنده و روی پوست صورت نشسته اند. گاهی تغییرات رنگی پوست را درتماس شغلی با بعضی مواد شيمیایی داریم و این مساله در مورد افرادی که در کارخانه‌ها با فلزات سنگین از قبیل نقره، جیوه و... سروکار دارند ممکن است به صورت لکه های تیره رنگ، در محل تماس پوستی دیده شود .
 مواد شیمیایی می‌توانند به دو صورت تحریکی وآلرژیک باعث التهاب وحساسیت پوست شوند. البته غلظت ماده، نوع ماده و دفعات تماس با آن مواد، در ایجاد و تشدید ضایعات پوستی موثر است.
 انواع مواد اسیدی، قلیایی و فرآورده‌های نفتی و بنزینی و حلال‌های شيمیایی قادرند با حل کردن چربی بین سلولی پوست به زیرجلد نفوذ کنند و باعث قرمزی وخارش شدید شوند و درموارد شدیدتر به صورت ترشح و تاول هم دیده می‌شوند.
 یکی از عوارض تماس پوستی با مواد ، جوش‌های چرکی است که به آن اکنه شغلی می گویند . در بعضی از شغل‌ها، آکنه ایجاد یا تشدید می‌شود و این اغلب در مشاغلی دیده می شود که باعث‌ ‌هیدراسیون لایه شاخی پوست می‌شوند، از قبیل کار کردن با مواد روغنی حیوانی یا معدنی، نفت‌ ‌و هیدروکربن‌های هالوژنه و تماس ماده‌ ‌شیمیایی با‌ پوست ‌که در صورت و اندام‌ها، آکنه ایجاد می‌کنند.
 افرادی که در محیط‌های گرم کار می‌کنند نیز به دلیل تعریق زیاد، دچار تشدید آکنه می‌شوند. از دیگر موادی که می‌توانند منجر به این صدمه شوند مواد هالوژنی (کلر، ید،...(، گازوئیل، روغن موتور، آزبست و فرآورده‌های قطران هستند.
 این آکنه‌ها به شکل جوش‌های قرمز، چرکی و یا زیرپوستی سرسیاه وسرسفید، در همان محل تماس پوستی با لباس‌های آغشته با مواد شیمیایی، بروز می‌کند که حتی بعد از بهبودی نیز، جا ي زخم به جای می‌گذارند.
 بیماری های شغلی ناشی از نور

بقیه در ادامه مطلب

با توجه به رشد شتاب توسعه صنعت در بخشهای گوناگون و لزوم تعمیر و نگهداری دستگاهها و ماشین آلات به ویژه در صنعت نفت و مشكلات حاصل از آن علی الخصوص آلودگی محیط زیست- اثرات گلخانه ای وگرم شدن دمای كره زمین و... ، جهت رفع نیاز وبهبود اوضاع صنعتی و جلوگیری از آسیب رسیدن به جامعه انسانی و در نتیجه توسعه متوازن در همه ابعاد از جمله  رفاه عمومی- بهداشت- آموزش- تغذیه سالم و اهمیت بسیار بالای H.S.E  در صنعت وسلامتی مبرم و همه جانبه اجتماع ومنابع انسانی به عنوان بزرگترین سرمایه توسعه وترقی وتحول ، «تخصص » یكی از امور بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

بر این اساس دو رشته آكادمیك جدید- كه البته سالهاست بصورت تجربی در صنعت مورد بهره برداری واقع می شود- در دانشگاه صنعت نفت ایجاد شده كه در مقایسه با سایر رشته های دانشگاهی بسیار جوانتر و شاید ناشناخته تر باشد. این رشته در كنار رشته های صنایع بالادستی  نفت ازجمله مهندسی اكتشاف-استخراج –مخازن هیدروكربوری-حفاری ومهندسی بهره برداری به عنوان یك مكمل بسیار اثرگذار محسوب میشود كه بدون این رشته سایر رشته ها ی نفتی جهت رسیدن به سر منزل مقصود باز می مانند ود رصنایع پایین دستی نفت از جمله مهندسی پالایش-مهندسی پتروشیمی وپلیمر وطراحی فرآیند و...هم از اهمیتت بسیار بالیی برخوردار بوده تا جاییكه بسیاری از كارشناسان براین باورند كه با توجه به وسعت كاربرد وقلمرو كارائی این رشته در تمام حوزه های نفت وگاز وپتروشیمی و... این رشته را باید زیرمجموعه مهندسی نفت به شمار آورد وتحت عنوان «مهندسی نفت- گرایش:ایمنی و بازرسی فنی»   به صورت رسمی شناخته شود.

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.