به طور کلی آنچه معرف گرمی و سردی ماده است دما نامیده می شود. هر اندازه ماده ای گرمتر باشد دمای آن بیشتر و هر اندازه سردتر باشد دمای آن کمتر است. به عبارت دیگر دمای یک سیستم ویژگی است که تعیین می کند آیا یک سیستم با سیستم های دیگر در تعادل گرمایی قرار دارد یا خیر.

ـ روشهای اندازه گیری دما

دما سنج ها وسایلی هستند که برای اندازه گیری دما ساخته شده اند و براساس تغییراتی که در اثر تغییر دما در ماده ایجاد می شود ساخته می شوند. از مهمترین خواص فیزیکی که در ساخت دما سنج ها استفاده می شود می توان به موارد ذیل اشاره کرد.

ـ انبساط مایعات در اثر افزایش دما

ـ افزایش فشار گاز در اثر افزایش دما

ـ ایجاد اختلاف پتانسیل در محل اتصال دو فلز غیر همجنس

ـ افزایش طول فلزات در اثر افزایش دمای فلز

ـ تغییر در مقاومت الکتریکی فلزات در اثر تغییر دما

ـ تغییر در مقاومت الکتریکی مواد شیمیایی در اثر تغییر دما

ـ تغییر در طول موج ساطع شده از فلزات در اثر تغییر دما

1ـ دمای هوا (ta):

دمای خشک هوا یکی از ساده ترین عوامل جوی قابل اندازه گیری است و عبارت است از دمای اندازه گیری شده هوا بوسیله دما سنج.

2ـ دمای تر طبیعی (tnwb):

دمای تر، حداقل دمایی است که بتوان در آن، هوا را در فشار ثابت با تبخیر آب خنک نمود. دمای تر توسط دما سنجی که قسمت حساس آن به کمک یک فتیله مرطوب نگه داشته می شود، اندازه گیری می گردد البته اگر دما سنج در شرایط طبیعی قرار گیرد دمای قرائت شده را دمای تر طبیعی (tnw) و اگر هوای اجباری از اطراف مخزن عبور داده شود، دمای تر چرخان (tw) گویند.

 3ـ دمای تابشی

دمای تابشی دمایی است که با گرمای تابشی منتشره از سطوح داغ متناسب می باشد. گرمای تابشی با دماسنج گویسان اندازه گیری می شود. دما سنج گویسان یک کره سیاه رنگ مسی بقطر 150 میلی متر است که مخزن یک دما سنج معمولی در مرکز آن قرار گرفته است. این دما سنج دمای ناشی از گرمای تابشی را مستقیماً اندازه گیری می کند.  دما سنج گوی سان به راههای تابشی و جابجایی با محیط اطراف خود تبادل حرارتی نموده به تعادل دمایی می رسد. زمان لازم برای رسیدن و تعادل ، 30 ـ 10 دقیقه بر آورد شده است.

 4ـ سرعت جریان هوا

بقیه در ادامه مطلب