نرم‌افزار ErgoIntelligence Upper Extremity مجموعه‌ای از ابزارهای تحلیل ارگونومیکی شامل RULA، REBA، SI، OCRA و CTD Risk Index  است که با دریافت اطلاعات ازکاربر و جمع بندی آنها تحلیل‌های ارگونومیکی را با استفاده از ابزارهای فوق انجام می‌دهد.

 1- RULA

RULA مخفف Rapid Upper Limb Assessment  است که اثر طرز قرار گرفتن بدن، تکرار کارها و وارد شدن نیروها را بر بدن اپراتور بررسی کرده و به هر یک امتیازی را نسبت می‌دهد و در نهایت یک امتیاز کلی را برای وضعیت بدن محاسبه می‌نماید. (RULA Grand Score) به این ترتیب فعالیت‌هایی که قسمت‌های بالای بدن(گردن، شانه‌ها، بازو و دست‌ها) را با خطر آسیب دیدگی مواجه می‌سازند مشخص می‌شوند. قسمت RULA از نرم‌افزار ErgoIntelligence با دریافت اطلاعاتی در مورد وضعیت قرار گرفتن بدن اپراتور RULA Grand Score را محاسبه نموده و پیشنهاداتی را برای اصلاح وضعیت کاری اپراتور ارائه می‌دهد.

2- REBA

REBA مخفف Rapid Entire Body Assessment  است که برای بررسی پوسچرهای خاص بدن به کار می‌آید. در این روش قسمت‌های مختلف بدن به‌طور جداگانه بررسی شده و بر حسب فاصله آنها از حالت طبیعی بدن امتیازی به هر یک نسبت داده می‌شود. سپس با توجه به این امتیازات، یک امتیاز کلی برای اپراتور محاسبه می‌شود. (REBA Grand Score)  این امتیاز نشان می‌دهد که سطح ریسک برای اپراتور چقدر است و برای بهبود وضعیت بدنی وی نیازی به انجام اقدامات اصلاحی وجود دارد یا خیر.

3- SI

این شاخص که مخفف Strain Index است بر مبنای شش متغیر محاسبه می‌شود: شدت نیرو،  مدت زمان اعمال نیرو، تعداد دفعات اعمال نیرو توسط اپراتور در هر دقیقه، پوسچر دست و مچ، سرعت کار و مدت زمان  انجام کار. بر اساس تحقیقات Moor و Grag در سال 1995 مشخص  شد که هر چه ضریب SI برای اپراتور بالاتر باشد، احتمال آسیب‌دیدگی وی نیز بیشتر خواهد بود. در بخش Strain Index  از نرم‌افزار ErgoIntelligence ، با وارد کردن شش متغیر ذکر شده به نرم‌افزار، شاخص SI محاسبه شده و سطح ریسک مرتبط با آن نیز مشخص می‌شود. 

 4- OCRA

OCRA مخفف Occupational Repetitive Actions Index  است. در این روش با دریافت برخی از ویژگی‌های کار، تعداد بهینه دفعات تکرار آن در هر دقیقه مشخص می‌شود. این عدد با در نظر گرفتن یک مقدار ثابت  (30 کار در هر دقیقه) و تغییر آن با توجه به شرایط خاص کار، پوسچر بدن، مدت زمان استراحت و ... به دست می‌آید. با توجه به تفاوت تعداد کارهای انجام شده در هر دقیقه با تعداد دفعات بهینه انجام کار، عدد OCRA (OCRA Grand Score) محاسبه می‌شود که این عدد مبنایی برای تعیین سطح ریسک مربوط به اپراتور و انجام اقدامات اصلاحی است.

 5- CTD Risk Index

 CTD Risk Index  مخفف Cumulative Trauma Disorders Risk Index است. این بخش از نرم‌افزار ErgoIntelligence با دریافت اطلاعات کمّی در مورد ویژگی‌های کار مانند فرکانس حرکات دست و نیروهای وارد بر آن، شاخصی را محاسبه می‌کند. (Grand Score) این شاخص نشان‌دهنده میزان فشار وارد بر ماهیچه‌ها و تاندون‌های مچ است و در تشخیص مشکلات جسمی اپراتور و برنامه‌ریزی برای اصلاح کار به کار می‌آید. هم‌چنین با استفاده از این شاخص و نمودارهایی که به همین منظور طراحی شده‌اند می‌توان نرخ آسیب‌دیدگی اپراتور را به ازای هر 200000 ساعت کار پیش‌بینی نمود.

دانلود در ادامه مطلب

به نظر شما کارگران در اجرای ارگونومی چه نقشی دارند؟ آیا آنها هم می‌توانند دراجرای راهکارهایی که در بهبود محیط کار و کاهش آسیب‌هایشان موثر است، کاری کنند؟ کارشناسان معتقدند نوعی از ارگونومی، مشارکتی است. دکتر مجید معتمدزاده در این‌باره راهکارهای مشارکت در ارگونومی را مطرح می‌کند. ارگونومی مشارکتی، مشارکت فعال تمام سازمان در توسعه و اجرای دانش ارگونومی است که البته با حمایت کامل مدیریت انجام می‌شود تا شرایط محیط کار، کیفیت و بهره‌وری افزایش یابد. یکی از ویژگی‌های ارگونومی مشارکتی این است که کارکنان بتوانند ارگونومی را به عنوان یک دانش و تکنولوژی فراگیرند و از آن برای حل مشکلات محیط کار استفاده کنند. در سال‌های اخیر، گرایش قابل توجهی به سمت ارگونومی مشارکتی ایجاد شده که بخشی از آن به دلیل زمینه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. جامعه و نیروی کار امروز روش‌های مدیریتی مربوط به 50 سال قبل را نمی‌پذیرد زیرا امروزه تاکید زیادی بر کیفیت و مشتری‌مداری وجود دارد و تحقق آن نیازمند مشارکت بیشتر نیروی کار است. در حال حاضر رویکرد ارگونومی مشارکتی، در سازمان به عنوان رویکردی موثر برای تحول سازمان‌ها، بهره‌وری و رضایتمندی کارکنان پذیرفته شده است. از آنجا که بهبود مداوم در سازمان بدون مشارکت همه نیروهای درگیر در سازمان امکانپذیر نیست و مدیریت به تنهایی توان و امکان ارزیابی تمام فعالیت‌ها را در سازمان ندارد، جلب مشارکت همه به منظور ایجاد بهبود در سازمان ضروری است و انجام این مهم باعث احساس مالکیت نسبت به کار، شکوفا شدن خلاقیت‌ها و ارائه پیشنهادات می‌شود. در ارگونومی مشارکتی با معرفی و آموزش دانش کاربردی ارگونومی به همه افراد، کارکنان با استفاده از این دیدگاه جدید و با عطف به تجربه‌های شغلی‌شان قادر می‌شوند پیشنهادات مناسب، عملی و ساده (بدون هزینه و کم‌هزینه) برای بهبود سازمان و شرایط محیط کار ارائه کنند. از ارکان اصلی پرداختن به ارگونومی مشارکتی در سازمان، آموزش است. آموزش ارگونومی به‌صورت کارگاهی است و در ابتدا از سطح مدیران ارشد سازمان گروهی که علاقه‌مندی بیشتری به موضوع دارند (حداکثر 15نفر) انتخاب و در یک کارگاه ارگونومی تخصصی ظرف چند هفته مبانی و اصول دانش ارگونومی توسط متخصصان ارگونومی به آنان آموزش داده می‌شود. این تیم، آموزش ارگونومی را در سطح سازمان با همراهی متخصصان ارگونومی انجام می‌دهد.

بقیه در ادامه مطلب