چـرخـه خـواب و بـیــداری، فـعالیت و اسـتـراحت، حرارت بدن، بـرون ده قـلـب، مـصـرف اکسیژن و مـیـزان ترشح غدد درون ریز توسط ساعت بیولوژیک بدن تنظیم می گـردنـد. سـاعــت بیولوژیک مختص انسانها نبـوده و تـمـام مـوجـودات زنـده از بــاکتری ها گرفته تا خود انـسـانها واجد چنین ساعتی میباشند. در تنظیم ساعت بیولوژیک بدن 3 عضو با یکدیگر همکاری میکنند: بقیه در ادامه مطلب
1- گیرنده های نور واقع در چشمها
2- بخشی از هیپوتالاموس بنام SCN
3- غده صنوبری
هنگامی که نور (بطور طبیعی نور خورشید) به چشمها میرسد گیرنده های نور آن را به هیپوتالاموس مغز مخابره میکنند سپس هیپوتالاموس به غده صنوبری که چشم سوم نیز نامیده میشود، فرمان میدهد که ملاتونین ترشح کند. در واقع تولید ملاتونین نسبت به دو عامل نور و حرارت حساس میباشد. هنگامی که نور و حرارت کاهش می یابد ما احساس خواب آلودگی خواهیم کرد چرا که تولید ملاتونین افزایش می یابد. ملاتونین در غیاب نور و در شب تولید میگردد بطوری که میزان ملاتونین در شب 10 برابر میزان آن در روز میباشد. میزان ترشح و تولید ملاتونین در افراد مسن کاهش می یابد. از این رو آنها صبها زودتر از خواب برمیخیزند. بر هم خوردن تنظیم ساعت درونی و ناهمخوانی آن با محیط پیرامون و شبکه اجتماعی منجر به بروز بی خوابی مزمن، هواپیمازدگی و اختلال خواب درشاغلینی که در دو شیفت کار میکنند، میگردد.
شما میتوانید با اندازه گیری دمای بدن و سطح هوشیاری خود در طی شبانه ریز پی ببرید که آیا جزو دسته سحر خیزها میباشید و یا شب زنده داران. در جه حرارت بدن افراد سحر خیز معمولا در پیش از ساعت 8 بعد از ظهر کاهش می یابد. این افراد از لحاظ آناتومی انعطاف ناپذیر بوده و اوج حرارت بدن و سطح هوشیاری آنان در اوایل بعد از ظهر می باشد. اما افراد شب زنده دارانطباق پذیری بیشتری دارند. در افراد سحر خیز ملاتونین کمتری ترشح میگردد بنابراین بیشتر در معرض اختلالات خواب قرار دارند.
مترونوم بدن
فرسودگی شغلی وضعیتی است که به دلیل کار زیاد و طولانی مدت، شخص احساس خستگی شدید و بی رمقی ميكند. بقیه در ادامه مطلب
نشانه های فرسودگی شغلی :
1- فرسودگی جسمی = قدرت کار کردن کم , سردردهای مکرر, تهوع , اختلال در خوابیدن , از دست دادن اشتها
2- فرسودگی هیجانی = افسردگی , احساس در ماندگی و احساس به دام افتادن در کار و شغل
3- افسردگی نگرشی = بد گمانی و سوء ضن نسبت به دیگران و همچنین نگرش منفی و حقیر کردن خود یا سایرین .
4- اينگونه اشخاص احساس پیشرفت کم دارند و فرض می کنند در آینده نیز پیشرفتی نخواهد داشت.
شاخصهاي فرسودگی شغلی :
1- شاخصهای هیجانی : بی علاقه شدن نسبت به شغل خود , افسردگی , احساس درماندگی و ناتوانی , احساس مورد تأیید و تشویق قرار نگرفتن , احساس جدایی از دیگران و بیگانگی , احساس بی تفاوتی , ملالت و بیزاری
2- شاخصهای نگرشی : بد بینی , بی اعتمادی نسبت به مدیریت سازمان و محل کار خود , گله مندی و بدگمانی
3- شاخصهای رفتاری : تخریب پذیر و پرخاشگر بودن , کناره جویی از دیگران , کاهش توانایی برای انجام دادن وظایف شغلی , محدود شدن فعالیت های اجتماعی و افزایش مشکلات با مسئولان , رؤسا و همکاران و خانواده .
4- شاخصهای روانی : احساس خستگی , ابتلا به دردهای عضلانی , سردرد , اختلال در خوابیدن و اختلال گوارشی و سرما خوردگی های مکرر.
5- شاخصهای سازمانی : کاهش رسیدگی به خواسته های ارباب رجوع , تنزل ابعاد اخلاقی و معنوی , افزایش تعداد موارد خلافکاری , غیبت از کار , ترک شغل و سوانح و حوادث در کار.
علل فرسودگی شغلی :