اسپكتروفتومتر دستگاهي است كه اشعه هاي منوكروماتيك را با كارائي بيشتري نسبت به فيلترهاي رنگي مورد استفاده در فتومترها جدا مي كند. در اين دستگاه ها نور منبع موازي شده و از يك منشور عبور داده مي شود تا نورهاي با طول موج هاي مختلف در جهات مختلف پراكنده شوند. بقیه در ادامه مطلب
به دليل پهناي باند طيفي كوچك، مقدار نوري كه به دتكتور مي رسد، معمولا نسبت به كلريمتر بسيار كمتر است (شكل1 .) لذا نياز به يك دتكتور بسيار حساستر است. معمولا از ضرب كننده نوري يا سلول نوري خلا استفاده مي شود. سيگنال الكتريكي توليد شده توسط دتكتور فتوالكتريك را مي توان با استفاده از microammeter حساس اندازه گيري كرد.
ساخت دستگاه اندازه گيري در بازه مورد نياز و با صحت مطلوب مشكل و هزينه بر است. براي حل اين مشكل يكي از دو روش زير استفاده مي شود:
1-سيگنال دتكتور را مي توان با استفاده از يك پل پتانسيومتري دقيق و صحيح اندازهگيري كرد. يك سيگنال معكوس توسط پتانسيومتر كنترل مي شود تا زماني كه يك گالوانومتر حساس نشان دهد كه سيگنال دتكتور متعادل شده است و هيچ جرياني از گالوانومتر عبور نمي كند. از اين روش در گالوانومتر تك پرتويBeckman Model DU استفاده مي شود.
2-جريان دتكتور به صورت الكترونيكي تقويت شده و مستقيما روي يك نمايشگر نشان داده مي شود. مزيت اين دستگاه ها، سرعت اندازه گيري آن ها است. دستگاه به نحوي تنظيم مي شود كه وقتي نمونه مرجع در مسير نور قرار مي گيرد، مقدار خوانده شده انتقال %100 باشد.
دستگاه هاي مدرن صنعتي معمولا دو پرتوي هستند و نمايشگر يا ثبات ديجيتالي دارند كه مي تواند جذب، غلظت، درصد ا...
نیکل فلزی سخت ، چکش خوار، براق با ساختار بلورین مکعبی به رنگ سفید- نقره ای است . این عنصر در سال 1751 توسط Axel Cronstedt دانشمند سوئدی کشف گردید . بقیه در ادامه مطلب
از نظر خواص مغناطیسی وفعالیت شیمیایی شبیه به آهن وکبالت است . کانیهای اصلی نیکل پنتلاندیت ، پیروتیت (سولفید های نیکل- آهن) و گارنییریت (سیلیکات نیکل- منیزیم ) هستند.
نیکل یکی از اجزا اصلی بیشتر شهابسنگها به شمار می آید. شهابسنگهای آهن و سیدریت شامل آلیاژهای آهن حدود 5 تا 20 درصد نیکل می باشد. نیکل تجاری به فرمهای پنتلاندیت و پیروتیت می باشد که این معادن در ایالت انتاریو یافت می شود که این ناحیه حدود 30 درصد از نیکل دنیا را تامین می کند. دیگر معادن این عنصر در کالندونیا، استرالیا، کوبا، اندونزی و در مناطق دیگر یافت می شود.
این عنصر رسانای جریان بر ق است و سطح آن براق و صیقلی می باشد. این عنصر از گروه عناصر آهن و کبالت می باشد و آلیاژهای آن قیمتهای بالایی دارند.
این عنصر کاربردهای فراوانی در طبیعت دارد و برای ساخت فولاد ضدزنگ و دیگر آلیاژهای ضد زنگ و خوردگی مثل اینوار و مانل که الياژى از نيکل و کبالت که در برابر خوردگى مقاوم است و و اینکونل و Hastelloys کاربرد دارد. برای ساخت لوله های نیکلی و مسی و همینطور برای نمک زدایی گیاهان و تبدیل آب شور به آب مایع استفاده می شود. نیکل استفاده های فراوانی برای ساخت سکه ها و فولاد نیکلی برای زره ها و کلید ها کار برد دارد و همینطور از نیکل می توان آلیاژهای نیکروم و پرمالوی و آلیاژی از مس را تهیه کرد.
از نیکل برای ساخت شیشه های به رنگ سبز استفاده می شود. صفحات نیکلی می تواند نقش محافظت کننده برای دیگر فلزات را داشته باشد. نیکل همچنین کاتالیزوری برای هیدروژن دار کردن روغنهای گیاهی است. همچنین صنعت سرامیک و ساخت آلیاژی از آهن و نیکل که خاصیت مغناطیسی دارد و باتری های قوی ادیسون کاربرد دارد.
از ترکیبات مهم نیکل می توان سولفات و آکسید را نام برد. نیکل طبیعی مخلوطی از 5 ایزوتوپ پایدار است . همچنین 9 ایزوتوپ ناپایدار دیگر نیز شناخته شده است.
نیکل هم به صورت فلز و هم به صورت ترکیب محلول می تواند وجود داشته باشد. بخار سولفید نیکل سرطان زا می باشدکه در موقع استفاده از آن باید دقت لازم را به عمل آورد.
فهرست مطالب مورد بحث :
طرز عملکرد راکتور های هسته ای
بررسی حادثه چرنوبیل
1-موقعیت نیروگاه هسته ای
2-تاریخچه نیروگاه
3-طرز عملکرد راکتور
4- حادثه چرنوبيل چگونه و برای چه اتفاق افتاد؟
5-شرح حادثه و اثرات آن بر طبیعت و کارکنان نیروگاه
- طرز عملکرد راکتورهای هسته ای
دررآکتورهای هسته ای از طریق شكافت هسته اي گرما تولید می شود.شکافت اورانیوم نوترون های زیادی آزاد می کند.نوترونهایی که از فرآیند شکافت آزاد می شوند، بسیار سریع هستند .از این رو در اکثر رآکتورها قسمتی به نام کند کننده نوترون وجود دراد که در آن از سرعت نوترونها کاسته شده و در نتیجه نوترونها به راحتی جذب می شوند. نام گذاری این نوترونها به نوترونهای گرمایی یا نوترونهای کند به همین دلیل است. مقدار انرژی گرمایی در رآکتوریک پارامتر بحرانی است و کنترل آن با تنظیم تعداد میله های کنترل درون رآکتور صورت می گیرد. میله کنترل از مواد جذب کننده نوترون ساخته شده است.رآکتوری که از کند کننده استفاده می کند، رآکتور گرمایی یا رآکتور کند نامیده می شود .
مواد رایج کند کننده عبارتند از :آب معمولی ،آب سبک، آب سنگین و گرافیت( البته گرافیت مشکلات فراوانی را به وجود می آورد و بسیار خطرآفرین است، مانند حادثه انفجارچرنوبیل)
رآکتورهایی که از کند کننده استفاده نمی کنند، رآکتورهای سریع خوانده می شوند. در این نوع رآکتورها فشار ذرات نوترون بسیار بالا است و از این رو می توان برخی واکنش های هسته ای را که ترتیب دادن آنها در رآکتور کند بسیار مشکل است در آنها انجام داد.
- موقعيت نيروگاه هسته اي چرنوبيل
ايستگاه چرنوبيل نزديك شهر پريپت ،اوكراين و 18 كيلومتري شمال غربي شهر چرنوبيل، 16كيلومتري مرز اوكراين و بلاروس و 110كيلومتري شهر كيو قرار دارد.
- تاريخچه نيروگاه چرنوبيل
قرار داد ساخت نیروگاه چرنوبیل مربوط به سال 1966 میشود که دولت حاکمه شوروی سابق تصمیم به گسترش تولید برق هسته ای کرد.شش رآکتور هزار مگا واتی RBMK برای ساخت نیروگاه طراحی شد. واحد 1 در 1977 ساخته شد، در نوامبر 1996 از چرخه مصرف خارج شد واحد 2 اولین بار در سال 1978 به شبکه متصل شد ولی فعالیتش در سال 1991 بعلت آتش سوزی متوقف شد و درسال 1999 اولیای امور اوکراین تصمیم گرفتند آنرا به کل تعطیل کنند.واحد 3 در 1981 راه اندازی شد،که فعالیتش بارها برای تعمیر و بازرسی تا 1997 متوقف شد و در ژوئن 2000 مسئولین اکراینی تصمیم گرفتند آنرا در دسامبر همان سال برای همیشه تعطیل کنند.
واحد 4 که در همان محل واحد 3 احداث شده بود در دسامبر 1983 تکمیل و در مارس 1984 مورد بهره برداری قرار گرفت . واحدهای 5 و 6 در زمان حادثه در حال ساخت بودند که البته هیچگاه به اتمام نرسیدند.
- طرز عملكرد راكتور چرنوبيل
در این رآکتور 1660 قطعه کربنی وجود دارد که در بین آنها لوله های منتقل کننده حرارت وکانالهای کنترل قدرت رآکتور قرار گرفته است.شکافت انرژی صورت می گیرد و آب به عنوان ماده ناقل حرارت از پایین به بالا تحت فشار تزریق می شود.این عمل دمای زیادی را از سطح کپسولهای سوخت به آب انتقال داده و آب را به بخار تبدیل می کند و به این ترتیب اب از قسمت بالائی منطقه فعال رآکتور،رآکتور را ترک می کند.آب که به بخار تبدیل شد با خروج از رآکتور به توربین وارد می شود و باعث چرخش توربین و در نهایت چرخش ژنراتور می شود که در نهایت به تولید انرژی الکتریکی می انجامد.آب پس از این مرحله خنک سازی شده و دوباره به سیکل بازگشت داده می شود.این گونه رآکتورها به رآکتورهای جوششی معروف هستند.در زمانی که فرایند شکافت انجام می پذیرد قسمت از گرمای حاصله (درحدود 5درصد) به کند کننده نوترون منتقل می گردد . در رآکتورهای کادندواز آب به عنوان کند کننده استفاده میشود،این آب توسط پمپهایی از رآکتور خارج و مورد سرد سازی قرار می گیرد و به صورت متناوب دمای آن در حدود 70 درجه سانتیگراد حفظ می گردد. اما در رآکتور چرنوبیل، کربن به عنوان کند کننده مورد استفاده قرار می گرفت . کربن از سیستم خنک کننده خوبی برخوردار نبود و دمای آن بسیار بالا در نظر گرفته شده بود.
دماسنج گازي: بقیه در ادامه مطلب
جنس ، ساختمان ، و ابعاد دماسنج در ادارات و موسسات مختلف سراسر دنيا که اين دستگاه را به کار ميبرند. تفاوت دارد و به طبيعت گاز و گستره دمايي که دماسنج براي آن در نظر گرفته شده است، بستگي دارد. اين دماسنج شامل حبابي از جنس شيشه ، چيني ، کوارتز ، پلاتين يا پلاتين ـ ايريديم ( بسته به گستره دمايي که دماسنج در آن به کار ميرود ) ، که به وسيله يک لوله موئين به فشارسنج جيوهاي متصل است، مي باشد. اين دماسنج براساس دو قانون ذکر شده در مورد گاز کامل کار ميکند.
1-قانون بويل ماريوت : بيان ميکند که حجم مقدار معيني از هر گاز در دماي معين با فشاري که بر آن گاز وارد ميشود، بطور معکوس ، متناسب است با فشاري که بر آن گاز وارد ميشود.
2-قانون شارل گيلو ساك:بيان ميكندكه فشار هر گاز محتوي در حجم معين به ازاي هر يک درجه سانتيگراد افزايش دما ، به اندازه 273/1 حجم اوليهاش افزايش مييابد.
دماسنج مايعي
اين نوع دماسنج يکي از رايج ترين انواع دماسنجهاي مورد استفاده در صنعت و غيره مي باشد. عمدتا اين نوع دماسنج را بعنوان دماسنجهاي جيوه اي يا الکلي مي شناسيم. ساختمان اين نوع دماسنجها از يک مخزن مايع و يک لوله مويين تشکيل شده که مايع درون مخزن در اثر انبساط از لوله مويين بالا رفته و دماي متناسب را نشان ميدهد.
دماسنج جيوه اي را مي توان براي اندازگيري دما از 37.8- تا315 سانتي گراد استفاده نمود. اما اگرفضاي بالاي سطح جيوه را از گاز ازت پر نمايند ، مي توان تا دماي 538 درجه از آن استفاده نمود.
دماسنج انبساط سيال
اين نوع دماسنج يکي از باصرفه ترين ، رايج ترين و تطبيق پذير ترين وسايل اندازگيري دما در صنعت مي باشد.اساس کار اين دماسنج : با افزايش دما فشار درون حباب که مي تواند محتوي مايع ، گاز يا بخار باشد ، بالا رفته و توسط فشار سنج اندازه گيري مي شود. طول لوله مويين مي تواند تا 60 متر باشد ؛ اما اين مقدار بر دقت اندازه گيري دما تاثير گذار خواهد بود.بهترين حالت زماني است که از لوله مويين کوتاه که به يک ترانس ديوسر فشار الکتريکي متصل شده استفاده گردد.
دماسنجهاي الکتريکي
اين نوع دماسنجها اصولا کاربردهاي فراواني در صنعت داشته و قادرند از دماهاي پايين تا دماهاي بسيار بالا را اندازه گيري نمايند.که عمدتا بصورت مقاومتي و ترموکوپل هستند.
هدف از شناسايي عوامل زيان آور در محيط كار، حفظ سلامتي كارمندان وبهداشت آنها و همچنين محيط كار است. در صورتي كه چنين برنامه اي موفق باشد صرفاً موجب سلامتي كارگر يا كارمند نيست بلكه ساعات غيبت ومحروميت از كار را كاهش داده و زيانهاي اقتصادي ناشي از آن را كاهش مي دهد در اين قسمت ما در تلاشيم تا با اين عوامل آشنا شويم: در تمام مشاغل عوامل و فاكتورهاي زيان آوري وجود دارند كه مي توانند افرادي را كه به آن شغل اشتغال دارند دچار بيماري كنند. به اين بيماريها ، بيماري ناشي از كار يا بيماري شغلي مي گويند. عوامل زيان آور اقتصادي در دسته بندي ديگر ميتوان عوامل ارگونوميك را جزء عوامل زيان آور ميكانيكي نيز در نظر گرفت... بقیه در ادامه مطلب
فاكتورهاي زيان آور در محيط كار افراد به چند گروه تقسيم مي شوند كه عبارتند از :
عوامل زيان آور فيزيكي(عمده فاكتورهايي كه وجود دارند گرما، سرما ، سرو صدا ، افزايش و كاهش فشار وا رتعاش در محيط كار واشعه هاي يونيزان و غير يونيزان است .)
عوامل زيان آور شيميايي (در افرادي كه با مواد شيميايي و ضدعفوني كننده تماس مكرر دارند ميتواند مشكلات پوستي ايجاد كند يا از طريق دستگاه تنفس جذب شوند واثراتي در اين زمينه داشته باشند يا گازهاي بيهوشي ميتواند اثراتي در سيستم عصبي بگذارد .)
عوامل زيان آور بيولوژيكي(فاكتور هايي مانندقارچها،باكتريها و ويروسها كه در بعضي مشاغل و عمدتا مشاغلي كه افراد درآن با انسانها، حيوانات يا با گياهان سروكار دارند بيشتر ديده ميشود .)
عوامل زيان آور سايكولوژيكي يا روحي رواني(استرسهايي كه در محيط كار افراد وجود دارد و فشارهاي روحي ورواني كه ممكن است در اثر كار به افراد وارد شود به عنوان مثال كساني كه در ميحط كارشان كارهاي طولاني مدت دارند ويااينكه داراي شيفت هاي كاري زيادند.)
عوامل زيان آور ارگونوميك:( در رابطه با عوامل ارگونوميك مي توانيم به طراحي محيط كار اشاره كنيم. يعني بايد طراحي محيط كار به گونه اي باشد كه متناسب با فرد باشد و شخص دچار اختلالات مختلف از جمله ناراحتهاي اسكلتي – عضلاني نشود.)
کدام ضایعه، کدام شغل؟ بقیه در ادامه مطلب
بیشتر ضایعات پوستی را دردستها میبینیم ولی گاهی به علت آلوده شدن لباسها، ضایعات را میتوان روی قسمتهای مختلف بدن مشاهده کرد.
ضایعاتی که در صورت ایجاد میشود، بیشتر از طریق دست به صورت منتقل شدهاند و یا مواد به شکل گاز ، بخار، گردوغبار در هوا پراکنده و روی پوست صورت نشسته اند. گاهی تغییرات رنگی پوست را درتماس شغلی با بعضی مواد شيمیایی داریم و این مساله در مورد افرادی که در کارخانهها با فلزات سنگین از قبیل نقره، جیوه و... سروکار دارند ممکن است به صورت لکه های تیره رنگ، در محل تماس پوستی دیده شود .
مواد شیمیایی میتوانند به دو صورت تحریکی وآلرژیک باعث التهاب وحساسیت پوست شوند. البته غلظت ماده، نوع ماده و دفعات تماس با آن مواد، در ایجاد و تشدید ضایعات پوستی موثر است.
انواع مواد اسیدی، قلیایی و فرآوردههای نفتی و بنزینی و حلالهای شيمیایی قادرند با حل کردن چربی بین سلولی پوست به زیرجلد نفوذ کنند و باعث قرمزی وخارش شدید شوند و درموارد شدیدتر به صورت ترشح و تاول هم دیده میشوند.
یکی از عوارض تماس پوستی با مواد ، جوشهای چرکی است که به آن اکنه شغلی می گویند . در بعضی از شغلها، آکنه ایجاد یا تشدید میشود و این اغلب در مشاغلی دیده می شود که باعث هیدراسیون لایه شاخی پوست میشوند، از قبیل کار کردن با مواد روغنی حیوانی یا معدنی، نفت و هیدروکربنهای هالوژنه و تماس ماده شیمیایی با پوست که در صورت و اندامها، آکنه ایجاد میکنند.
افرادی که در محیطهای گرم کار میکنند نیز به دلیل تعریق زیاد، دچار تشدید آکنه میشوند. از دیگر موادی که میتوانند منجر به این صدمه شوند مواد هالوژنی (کلر، ید،...(، گازوئیل، روغن موتور، آزبست و فرآوردههای قطران هستند.
این آکنهها به شکل جوشهای قرمز، چرکی و یا زیرپوستی سرسیاه وسرسفید، در همان محل تماس پوستی با لباسهای آغشته با مواد شیمیایی، بروز میکند که حتی بعد از بهبودی نیز، جا ي زخم به جای میگذارند.
بیماری های شغلی ناشی از نور
درمان(Management) بقیه در ادامه مطلب
الف) اصول كلي درمان
سنگ بناي درمان آسم شغلي، تشخيص سريع و بهموقع و اجتناب از مواجهه كارگر با مواد محرك است. اين مسئله خصوصاً در مورد آسمهاي شغلي ناشي از مواد حساسكننده، صادق است زيرا مواجهه با مقدار كمي از مواد حساسكننده ميتواند باعث آسم مقاوم شود. كساني كه دچار آسم ناشي از مواد محرك يا آسم تشديد شده بهوسيلة كار هستند در صورت مهيا شدن شرايط مهندسي، ممكن است بتوانند به كار معمول خود ادامه دهند و بدين منظور بايد به آنها وسايل محافظت از سيستم تنفسي داده شود. كساني كه دچار آسم شغلي ميشوند بايد براساس پروتكلهاي منتشر شده تحت درمان طبي قرار گيرند. از آنجايي كه علت اصلي آسم، التهاب است، استروئيدها سنگ بناي درمان هستند.
Malo و همكارانش نشان دادند كه افراد داراي آسم بهعلت مواد حساسكننده و يا ناشي از مواد با وزن مولكولي كم يا زياد، در صورت عدم مواجهه و استـفاده از استـروئيد استنشاقي، بهبودي قابل توجهي پيدا ميكنند؛ بهعلاوه اين افراد بايد از استعمال دخانيات اجتناب نمايند و در ضمن بايد در مورد آسمشان آموزش ديده و علائـم هشداردهندة حمله آسم را بشناسند و نحوة اسـتفاده از دارويشان را بدانند. اگر بيماري آسم بهوضوح در محيط كار، بد شود، بيمار بايد از محيط دور شود. كرومــولين سديم بهويژه در پيشگيري آسم ناشي از حيوانات آزمايشگاهي، كاربرد دارد. ايمني درماني در اكثر موارد آسم شغلي، بررسي نشده است و كارايي آن در كارگـراني كه با صدف ماهي و يا حيوانات آزمايشگاهي و يا گربه سر و كار دارند، نشان داده شده است.
ب) مسائلي كه در مورد محيط كار بيمار مطرح است :
كساني كه آسم شغلي وابسته به مواد حساسيتزاي تأئيد شده دارند بايد از چنين محيطهايي دور شوند. افتراق ما بين آسم شغلي ناشي از مواد حساسيتزا۱ با آسم شغلي ناشي از مواد محرك۲، بهعلت داشتن درمانهاي متفاوت، مهم است. افراد داراي آسم ناشي از مواد حساسيتزا حتي با مقادير كم اين مواد، دچار واكنش ميشوند و اصلاً نبايد در آن محيط قرار بگيرد ولي افراد داراي آسم ناشي از مواد محرك، ميتوانند در همان ساختمان كار كنند اما آنها را بايد به جايي برد كه با مقادير زياد اين مواد، مواجهه نداشته باشند و يا از وسايل محافظتي استفاده كنند. پيگيري بيماران نشان داده است كه اكثر بيماران آسم شغلي حتي اگر سالها پس از اجتناب از مواجهه، بررسي شوند، بهطوركامل بهبود نيافتهاند و اين امر اهميت تشخيص بهموقع و سريع را مشخص ميكند.
در صورتيكه بيمار با وجود درمان دارويي مناسب، هنوز هم دچار افزايش غيراختصاصي پاسخدهي راههاي هوايي باشد، ممكن است به محدود كردن مواجهات محيطي وي با عوامل آغاز كننده غيراختصاصي آسـم مانند: هـواي سرد، دود، گرد و غبار و همچنين محدود كردن فعاليت بيمار، نياز باشد.
پ) مسائلي كه در مورد ديگر كارگران مطرح است :
اگر در محيط كاري، فردي مبتلا به آسم شغلي باشد، اين يك زنگ خطر است و بايد خطر بروز آسم شغلي را با استفاده از تغيير در روش كار و بهبود تهوية هوا، كاست.
تشخيص بيماري و ارزيابي باليني بقیه در ادامه مطلب
الف) چه افرادي بايد از نظر آسم شغلي بررسي شوند؟
در تمامي بالغيني كه با علائم و نشانههاي انسداد راه هوايي مراجعه ميكنند، بايد احتمال وجود آسم شغلي در نظر گرفته شود. بسياري از افراد كه دچار آسم شغلي هستند در ابتدا بهعنوان COPD تلقي ميشوند زيرا انسداد مجاري هوايي، تا حدودي ثابت بوده و بسياري از آنها سيگاري هستند و زماني كه عامل مواجهه، برطرف شود ماهيت آسمي بيماري، وضوح بيشتري پيدا ميكند. بهترين راه غربالگري اين موضوع آن است كه از كارگران سئوال شود كه آيا علائم بيماري آنها در ايام تعطيل بهتر ميشود يا خير و چند روز طول ميكشد تا بهبودي حاصل شود. در صورتيكه از بيمار بپرسيم آيا علائم آسم، سر كار، بدتر ميشود يا خير؟ معمولاً فايدهاي ندارد زيرا بيشتر بيماران مبتلا به آسم شغلي، فقط پس از اتمام كار و شبها، دچار علائم ميشوند.
ب ) شرح حال :
شرح حال در شناسايي آسم شغلي اهميت زيادي دارد و در طي اخذ شرح حال بايد رابطه زماني ما بين مواجهه اخير و بروز علائم تنفسي، جستجو شود.
در صورتيكه يكي از حالات زير موجود باشد، رابطه بين علائم آسم و محيط كار، مورد سوء ظن قرار ميگيرد:
- علائمي كه صرفاً هنگام كار، بروز مينمايند.
- علائمي كه در تعطيلات آخر هفته، رفع ميگردند.
- علائمي كه در هر شيفت كاري به تناوب، تكرار ميشوند.
- علائمي كه در طي هفتة كاري، مرتباً بر شدت آنها افزوده ميگردد.
- علائمي كه پس از تغيير محيط كار، رفع ميگردند.
در طي اخذ شرح حال، بايد احتمال تماس و مواجهه با تمامي عوامل ايجاد كننده آسم چه در محيط كار و چه در درون محيط منزل، پرسيده شود.
شرح حالي كه اختصاصاً در رابطه با شغل فرد است، علاوهبر عنوان شغل بايد شامل مسئوليتهايي باشد كه فرد در برابر آن شغل داراست. در شرح حال بايد شدت و ميزان مواجهه نيز بررسي شود و خصوصيات شغلي، تشريح شود و عوامل آب و هوايي و موقعيت جغرافيايي، مدنظر قرار گيرند. بهعلاوه بايد كارگران ديگري كه دچار علائم تنفسي حملهاي شدهاند نيز شناسايي شوند و از آنها شرح حال شغلي كامل و مبتني بر زمان، اخذ شود.
در اخذ شرح حال سابقه طبي بيمار بايد بر شرح حال آسم، داروهاي فعلي و قبلي (مانند تناوب مصرف و نحوة استفاده از آنها در محل كار)، شرح حال مراجعه به اورژانس و انتوباسيون، تأكيد كرد.
بيماريهايي نظير: آسم دوران كودكي، رينيت آلرژيك، درماتيت آتوپيك و مسايل ديگر تنفسي مانند COPD، ممكن است براي پرسشنامة شرححال داراي اهميت باشند.
آسم شغلي 1 (تعريف و انواع ،پاتو فيزيولوژي وساز وكارهاي بروز آسم شغلي،عوامل ايجاد كننده ) بقیه در ادامه مطلب
تعريف آسم شغلي و انواع آن
براساس تعريفي كه Bernstein و همكارانش در سال ۱۹۹۳ ارائه كردند، آسم شغلي به نوعي از بيماري اطلاق ميشود كه در اثر مواجهه با وضعيتهاي خاص يا عوامل معين مرتبط با محيطهاي كاري، محدوديت تغييرپذير جريان هوا يا افزايش حساسيت مجاري هوايي، وجود داشته باشد ولي اين موضوع در خارج از محيط كار، صدق نكند. با در نظر گرفتن اين تعريف، ۲ دستهبندي كلي براي آسم شغلي، مطرح ميشود كه در ذيل آمده است.
۱- آسم شغلي آلرژيك يا آسم شغلي با دورة تأخيري :
اين دسته كه بهطور كلاسيك همان آسم شغلي، ناميده ميشوند در اثر واكنش ايمونولوژيك و پس از يك دورة تأخيري، ايجاد ميگردند و در اكثر موارد بهعلت مواجهه شدن با مواد داراي وزن مولكولي زياد و بعضي از مواد داراي وزن مولكولي كم، بروز مينمايد كه در اين واكنش، معمولاً IgE، نقش دارد. البته موادي مانند ايزوسياناتها كه باعث آسم شغلي ميشوند ولي مكانيسم ايمونولوژيك در آنها مشخص نيست و بدون واسطه IgE انجام ميگردد نيز در اين دسته قرار ميگيرند.
۲- نشانگان اختلال كاركردي راههاي هوايي تحريكپذير يا آسم شغلي ناشي از مواد محرك :
اين دسته معمولاً بدون تأخير ايجاد ميگردند و در اين حالت، راههاي هوايي پس از استنشاق حاد مقادير زيادي از عوامل سمي مانند: دي اكسيد گوگرد، اسيد سولفوريك، آمونياك يا دود، دچار تنگي و پاسخدهي بيش از حد ميشوند. بايد توجه داشت: بيماراني كه از پيش دچار آسم و پاسخ دهي بيش از حد راههاي هوايي بوده و بهدنبال تماس با عوامل محرك يا فيزيكي مانند ورزش و هواي سرد، دچار اسپاسم نايژهاي ميشوند، در تعريف RADS نميگنجند.
در صورت مواجهة مجدد با غلظت كم همان ماده، واكنشي بروز نميكند كه اين امر مبين عدم دخالت واكنش ايمونولوژيك است.
شايان ذكر است كه بعضي از مؤلفين، دسته سومي را نيز تحت عنوان آسم شغلي احتمالاً ناشي از مواد محرك در نظر گرفتهاند و دورة تأخيري و تحريك اين دسته در زمانهايي بروز مينمايد كه فرد با مقادير اندك و غيرمحرك، تماس داشته باشد.
براي مثال: فورمالدئيد، گلوتارالدئيد و كلرامين در استخرهاي شنا و محلهاي كار آلوده با باكتريها و قارچها.
نوع ديگري از تنگي تغييرپذير مجاري هوايي وابسته به كار نيز وجود دارد كه در اثر مواجهه شغلي با مواد آلي مانند: پنبه، بذركتان شاهدانه ، كنف هندي و بعضي از غلات، بروز مينمايد. بيشتر متخصصين، بيماري راههاي هوايي ناشي از ذرات آلي را اختلالي شبه آسم ميخوانند و آن را از آسم حقيقي، مجزا ميدانند. علل اين تمايز را ميتوان در عدم وجود ائوزينوفيلي در راههاي هوايي، فراواني كمتر افزايش پاسخدهي راههاي هوايي، تمايل به بروز برونشيت مزمن جستجو كرد.
پاتوفيزيولوژي و سازوكاربروز آسم شغلي
چرنوبیل شهری در اکراین است که در استان کیف پایتخت اکراین و در نزدیکی مرز بلاروس قرار دارد. این شهر به علت حادثه چرنوبیل که در نیروگاه هستهای چرنوبیل که در ۱۴.۵ کیلومتری این شهر قرار داشت اتفاق داد خالی از سکنه شد. این حادثه در 26 اپریل 1986 میلادی (دقیقا 25 سال پیش در چنین روزی) در رآکتور شماره ۴ نیروگاه چرنوبیل اکراین که از نوع رآکتورهای RBMK بود رخ داد. از حادثه اتمی چرنوبیل بعنوان بدترین حادثه اتمی غیرنظامی تاریخ جهان نام برده شده است. استفاده از انرژی هسته ای برای مصارف صلح آمیز، در كنار منافع و مزایای بسیاری كه برای كشور ها به ارمغان می آورد، خطرات و چالش های بهداشتی و زیست محیطی متعددی را نیز ممكن است با خود در پی داشته باشد، به خصوص زمانی كه به كارگیری انرژی هسته ای از قالب كنترل شده خارج شود و اصول ایمنی و حفاظتی مربوطه رعایت نشود. هر گونه كوتاهی و اهمال كاری در این خصوص، عوارض جبران ناپذیری برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه خواهد داشت. یك انفجار هسته ای ناخواسته یا تعمدی، نشت مواد رادیواكتیو از رآكتور های آسیب دیده یا فرسوده نیروگاه ها یا مراكز فناوری هسته ای، بروز آلودگی رادیواكتیو در حین حمل، جابه جایی و ذخیره سازی سوخت و زباله اتمی و آلوده شدن محیط و افراد درگیر عواقب فاجعه باری خواهند داشت. تشعشعات ساطع شده از هسته اتم های رادیواكتیو یا انفجار كنترل نشده ناشی از هم جوشی (fusion) یا شكافت (fission) هسته ای، خطرهایی برای انسان و محیط زیست به دنبال دارد كه به خطرات هسته ای (nuclear hazards) معروف است.
برای مشاهده ادامه متن به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.